الکتروموتور سه فاز از خانواده موتورهای AC است که در صنایع بزرگ کاربرد فراوانی دارد. موتور سه فاز معمولا از نوع قفسه سنجابی است و با توان‌های 1/3 اسب تا چند صد اسب بخار تولید میشود؛ الکتروموتور سه فاز به دلیل عملکرد بهتر، کنترل آسان‌تر و استفاده گسترده در صنعت و سیستم‌های قدرت، بسیار محبوب است. از نظر تقسیم بندی الکتروموتور، دینام سه فاز در میان الکتروموتورهای القایی طبقه بندی میشود.
الکتروموتور سه فاز چیست؟
الکتروموتور سه فاز به موتورهای الکتریکی اطلاق میشود که بر خلاف الکتروموتور تکفاز، نیاز به برق سه فاز دارد. این نوع موتورها برای ایجاد نیروی مکانیکی از اختلاف فاز بین سه فاز تغذیه، استفاده می‌کنند.این نوع موتورها در مقایسه با موتورهای تک فاز، قدرتمندتر، کارآمدتر و قابل اعتمادتر هستند و به همین دلیل در مصارف صنعتی سنگین به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرند. در الکتروموتور سه فاز جریان برق سه فاز از طریق سیم‌پیچ‌های استاتور عبور میکند و این جریان، میدان مغناطیسی دوارانی را در استاتور ایجاد میکند و میدان مغناطیسی دوار، روتور را به حرکت در می‌آورد.
قیمت الکتروموتور سه فاز
الکتروموتور سه فاز، به دلیل عملکرد بهتر، کارایی بالاتر و ساختار ساده و قابل اعتماد، در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این راستا، قیمت یکی از مهمترین عواملی است که در انتخاب الکتروموتور سه فاز مورد توجه قرار می‌گیرد. قیمت دینام صنعتی سه فاز، به عوامل مختلفی بستگی دارد. یکی از این عوامل، توان و کارایی موتور است. موتور با توان بالاتر، قیمت بالاتری دارند. همچنین، عواملی مانند کیفیت ساخت، تکنولوژی استفاده شده، مواد اولیه و همچنین سطح سر و صدای موتور، محل تولید و نوع برند موتور نیز میتواند بر قیمت آن تاثیر بگذارد. عوامل بازاریابی مانند خدمات پس از فروش، گارانتی و خدمات پشتیبانی، قیمت الکتروموتور سه فاز را بالاتر ببرند. در عین حال، تنوع در انواع الکتروموتور سه فاز و رقابت بین شرکت‌ها، میتواند باعث کاهش قیمت شود که فروشگاه اینترنتی کالا صنعتی یکی از تامین کننده‌های اصلی با بهترین قیمت دینام صنعتی سه فاز است.از دیگر عوامکل تاثیر گذار در قمیت الکتروموتور سه فاز، کشور سازنده است. الکتروموتور چینی، الکتروموتور اروپایی و الکتروموتور ایرانی در بازار موجود است که هرکدام قیمت های متفاوتی را شامل میشود.
بنابراین برای تهیه دینام سه فاز با بهترین قیمت، بهتر است به دقت بازار را بررسی کنید و از فروشندگان معتبر و با تجربه خرید کنید. همچنین، میتوانید با مقایسه قیمت‌ها و بررسی ویژگی‌های مختلف موتورها، به بهترین قیمت و کیفیت برسید. در ضمن، توجه به فاکتورهایی مانند گارانتی و خدمات پس از فروش، میتواند در انتخاب الکتروموتور مناسب و مطمئن کمک کند. با توجه به همه این عوامل، میتوانید الکتروموتور سه فاز با بهترین قیمت و کیفیت را برای کسب و کار خود پیدا کنید و به صرفه جویی در هزینه‌های انرژی و افزایش سودآوری دست پیدا کنید. به طور کلی، در انتخاب
موتور سه فاز، علاوه بر قیمت، به عوامل دیگری مانند کارایی، کیفیت ساخت، گارانتی و خدمات پس از فروش، نیز توجه کنید تا بهترین گزینه را برای کسب و کار خود پیدا کنید. برای اطلاع از قیمت الکتروموتور دی سی DC motor و همچنین خرید موتور کولر با ما در تماس باشید.
خرید الکتروموتور سه فاز
برای خرید موتور سه فاز بهتر از به نکات زیر توجه داشته باشید:
- توان موتور: مهمترین نکته در خرید دینام سه فاز، در نظر گرفتن توان موتور است؛ بهتر است توان موتور، مقداری بیشتر از نیاز شما باشد تا در صورت نیاز به توان بیشتر، موتور شما قابل ارتقا باشد.
- کیفیت ساخت: الکتروموتور سه فاز با کیفیت ساخت بالا، عمری طولانی‌تر و کارایی بالاتری دارد؛ بنابراین هنگام خرید کیفیت ساخت آن را حتما در نظر داشته باشید.
- مواد اولیه: کیفیت بهتر و عمر طولانی‌تر موتور، به مواد اولیه آن بستگی دارد؛ بنابراین برای
خرید موتور سه فاز با کیفیت، بهتر است از برندهای مطمئن که موتورهایی با مواد اولیه باکیفیت تولید می‌کنند، خرید کنید.
- گارانتی: خرید الکتروموتور سه فاز با گارانتی، به معنای تضمین و اطمینان در خرید و استفاده از آن موتور است؛ در نتیجه از موتورهایی با گارانتی بلندمدت و خدمات پس از فروش قابل قبول استفاده کنید.
- هزینه: پرداخت هزینه بیشتر، همیشه به معنای بهترین و با کیفیت‌ترین گزینه نیست! برای خرید یک الکترو موتور سه فاز، بهتر است با مقایسه قیمت‌ها و بررسی خصوصیات مختلف موتورها به بهترین قیمت و کیفیت برسید.
- نوع کاربری: نوع کاربری موتور نیز یکی دیگر از نکات مهم در خرید الکتروموتور سه فاز است؛ بهتر است، برای کاربردهای صنعتی از موتورهای با کارایی بالا و برای کاربردهای خانگی، موتورهای با اندازه کوچک‌تر و هزینه کمتر استفاده کنید.
- اندازه موتور: اندازه موتور باید با نیاز شما مطابقت داشته باشد و برای اطمینان از این مورد در خرید الکتروموتور سه فاز، بهتر است از افراد متخصص در کالا صنعتی راهنمایی بگیرید.
اجزای الکتروموتور سه فاز
الکتروموتور ۳ فاز شامل بخش‌های مختلفی از جمله استاتور، روتور، پروانه خنک‌کننده، بلبرینگ و پوسته است. اما استاتور که بخش ثابتی از موتور است از مجموعه‌ای از ورق‌های فولادی تشکیل شده و دو قسمت اصلی دارد:
- سیم پیچ هسته مغناطیسی استاتور
- بدنه استاتور
کاربرد موتورهای سه فاز
ابعاد استفاده از دینام سه فاز بسیار وسیع و گسترده است و در صنایع مختلف کاربرد دارد که این صنایع شامل:
- استفاده در لوکوموتیو موجود در قطارها
- استفاده در خودروسازی
- استفاده در صنایع مربوط به معدن
- استفاده در صنایع دریایی و همچنین استخراج نفت و گاز و پتروشیمی
- استفاده از الکتروموتور سه فاز در صنایع مربوط به دارو و لوازم بهداشتی
- استفاده در صنعت کشاورزی و فولاد
- و بسیاری موارد دیگر
الکترو موتور سه فاز قفس سنجابی
آیا برای شما هم سوال شده چرا به الکترو موتور سه فاز قفس سنجابی نیز گفته میشود؟ زیرا روتور و استاتور به‌کار رفته در ۹۰ درصد کل موتورهای سه فاز، از نوع قفس سنجابی است. این نوع موتور سه‌فاز که معمولا نیروی آن‌ها یک اسب بخار به بالاتر است، در مقایسه با الکتروموتور تکفاز هزینه کمتر و توانایی انجام کار در زمان شروع بارهای سنگین‌تر را دارد.
با توجه به کارایی موتور الکتریکی سه فاز در صنعت، این دستگاه دارای مزایا و معایبی است که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.
مزایا دینام سه فاز
- کارایی بالا: با توجه به داشتن سه‌فاز جریان، در تولید انرژی مکانیکی کارایی بالایی دارند و توان بیشتری تولید می‌کنند.
- ساختار ساده: ساختار دینام سه فاز نسبت به الکتروموتور تک فاز بسیار ساده‌تر است که باعث کاهش قیمت آن میشود.
- عمر طولانی: ساختار ساده و کارایی بالا، باعث میشود دینام ۳ فاز عمر طولانی‌تری داشته باشد.
- کمترین نویز: ایجاد نویز کم، یکی از مزایای الکتروموتور سه فاز است که همین موضوع باعث شده تا در بخش صنعت و تجارت مورد استفاده قرار گیرد.
- قابلیت کنترل بهتر: با توجه به داشتن سه فاز جریان، کنترل توان و جریان این موتورها بهتر است؛ از این‌رو برای کاربردهایی که نیاز به کنترل دقیق و بالایی دارند، مناسب است.
معایب دینام سه فاز
- سیستم کنترل پیچیده‌تر: درست است که جریان سه فاز، کنترل توان بهتری دارد؛ اما همین موضوع باعث میشود که نیاز به سیستم کنترل پیچیده‌تری داشته باشد که ممکن است هزینه‌بر باشد.
- نیاز به سیم‌کشی سه فاز: الکتروموتورهای سه فاز، نیاز به سیم‌کشی سه فاز دارند و این موضوع میتواند به‌دلیل هزینه و پیچیدگی در سیم‌کشی، باعث شود تا دینام‌های ۳ فاز برای برخی کاربردها مناسب نباشند.
- بزرگی و حجم بیشتر: این دینام‌ها به‌دلیل داشتن سه فاز، بزرگ‌تر و حجیم‌تر از موتورهای تک فاز هستند.
- سختی در شروع: این موتورها، برای شروع به کار نیاز به حرکت همزمان سه فاز دارند که ممکن است در برخی موارد، مانند درجه اول شروع به کار، کمی سختی ایجاد کند. الکتروموتور سه فاز نقشی مهم و ضروری را در صنعت بازی میکند، بنابراین باید در انتخاب آن دقت کافی درباره اطلاعات فنی داشته باشید.
نحوه عملکرد الکتروموتور سه فاز
نحوه عملکرد این موتورها که با نام دینام القایی سه فاز نیز شناخته میشوند، به این گونه است که بین فازهای منبع تغذیه اختلافاتی وجود دارد که الکترو موتور سه فاز القایی از این اختلاف جهت ایجاد یک میدان الکترومغناطیسی دوار در درون خود، استفاده میکند. استاتور این موتورها حداقل دارای سه سیم‌پیچ با اختلاف فاز مکانی 120 درجه است که همین اختلاف فاز مکانی باعث چرخش روتور و در نتیجه چرخش شفت موتور میشود. سرعت الکتروموتور سه فاز تحت عواملی خاصی همچون فرکانس تغذیه قابل تغییر است. اختلاف سرعت چرخش بین روتور و میدان مغناطیسی استاتور و همچنین میزان لغزش دینام، میزان گشتاور تولیدی الکتروموتور AC را تعیین می‌کنند. سرعت در الکتروموتورهای AC قابل تغییر است اما تنها در شرایطی خاص رخ می‌دهد. در الکتروموتور سه فاز القایی میتوان سرعت را به‌طور یکنواخت‌تری کنترل کرد که این کار با تغییر دادن فرکانس منبع تغذیه، امکان‌پذیر است.
راه اندازی موتور القایی به روش مستقیم
روش اول راه‌اندازی الکتروموتور سه فاز، روش راه‌اندازی مستقیم است. در این روش، سه فاز شبکه قدرت مستقیماً به ترمینال‌های قدرت موتور وصل میشود و با اعمال فرمان وصل، ولتاژ خط سه فاز بدون هیچ محدودیتی به موتور اعمال میشود. اما این روش دارای برخی مشکلات است. به دلیل زور زیادی که در ابتدای راه‌اندازی به موتور وارد میشود، این روش ممکن است باعث خرابی موتور شود. همچنین، برای روشن کردن موتور هر بار نیاز است که اپراتور این کار را به صورت دستی انجام دهد، که در موتورهای القایی بزرگ بسیار دشوار است. به همین دلیل، روش‌های دیگری برای راه‌اندازی الکترو موتور سه فاز وجود دارد که برای جلوگیری از این مشکلات استفاده میشوند.
یکی دیگر از روش‌هایی که میتوان برای آسان‌تر کردن راه‌اندازی موتور استفاده کرد، استفاده از کنتاکتور است. کنتاکتور یک کلید مغناطیسی است که از دو قسمت هسته ثابت و هسته متحرک تشکیل شده است. بین این دو هسته، یک فنر قرار دارد. با تغذیه هسته ثابت با ولتاژ 220 ولت، کنتاکت های هسته متحرک به کنتاکت های موتور وصل میشوند. این روش باعث جلوگیری از جرقه‌زنی بزرگ در هنگام اتصال کلید میشود و راه‌اندازی موتور را آسان‌تر میکند.
راه اندازی موتور سه فاز به روش ستاره مثلث
روش راه‌اندازی موتور سه فاز به روش ستاره-مثلث از جمله روش‌های معروف برای راه‌اندازی موتورهای سه فاز است. در این روش، سه فاز تغذیه به سیم‌پیچ‌های استاتور موتور وصل میشود. در مرحله اول (روشنایی)، سیم‌پیچ‌ها به صورت ستاره متصل میشوند و در مرحله دوم (راه‌اندازی)، سیم‌پیچ‌ها به صورت مثلث متصل میشوند. این روش به موتور اجازه می‌دهد که با توان کمتر راه‌اندازی شود و قدرت بیشتری را تولید کند. این روش در مکان‌هایی که نیازی به تغییر سرعت موتور نیست مناسب است. قبل از راه‌اندازی موتور القایی با استفاده از این روش، باید سیم‌پیچ‌های موتور را بررسی کنید. استاتور هر موتور القایی شامل 3 سیم پیچ است که ابتدا و انتهای هر کدام از این سیم‌پیچ‌ها بر روی تخته کلمپ قرار می‌گیرند. در تخته کلمپ، اتصالات با حروف W، U و V نامگذاری میشوند.
سیم بندی موتور سه فاز به روش ستاره مثلث
در هر موتور القایی میتوان سیم بندی تخته کلمپ را به دو صورت مختلف انجام داد:
- اتصال ستاره ای
- اتصال مثلثی
در اتصال ستاره ای نقاط U2 و V2 و W2 بهم متصل می‌گردند و برق سه فاز به صورت جداگانه به قسمت های U1 و V1 و W1 متصل میشود. اما در اتصال مثلثی انتهای هر سیم پیچ به ابتدای سیم پیچ بعدی وصل می‌گردد که در شکل رو به رو با سیم بندی این روش دو روش آشنا می‌شوید.
مزیت روش اتصال ستاره ای نسبت به روش مثلثی
مزیت روش ستاره‌ای در مقابل روش مثلثی این است که ولتاژ کمتری بر روی هر سیم پیچ قرار می‌گیرد و راه اندازی موتور القایی با سرعت کمتری شکل می‌گیرد که میتوان از همین ویژگی به این صورت که یک کلید موتور را ابتدا به روش ستاره ای با ولتاژ پایین تر راه اندازی کنیم و در ادامه برای زیاد شدن سرعت موتور اتصال موتور را به روش مثلثی تغییر دهیم.
راه اندازی موتور القایی به روش نرم یا soft starter
سافت استارتر قطعه مشابه شکل زیر است که وظیفه اش در یک سیستم این است که در هنگام شروع باعث میشود که سطح ولتاژ موتور پایین بیاید و همین امر باعث میشود موتور با سرعت کمتری شروع به حرکت کند و به همین علت از جریان کمتری در ابتدا استفاده نماید.
روش راه اندازی موتور القایی با درایو
راه‌اندازی موتورهای الکتریکی با درایو نیاز به جریان راه‌اندازی کمتری دارد همچنین میتوان سرعت موتور را زیر بار تغییر داد. برای اینکه بتوان سرعت یک موتور القایی را کم یا زیاد کرد، کافی است فرکانس برق متصل به موتور را تغییر داد، اساس کار درایو نیز همین تغییر دادن فرکانس است. نکته قابل توجه این است که بسته به شرکت سازنده، درایو دارای یک سری پارامترهایی است که با تغییر هر کدام میتوان سرعت موتور را در زمان روشن و یا خاموش شدن را تنظیم کرد.
تفاوت روش راه اندازی موتور القایی به روش نرم با روش راه اندازی با درایو
از آنجایی که در روش راه‌اندازی موتور القایی نرم و روش راه‌اندازی موتور القایی با درایو هر دو تقریبا روش‌هایی مشابه هستند لذا لازم است به تفاوت این دو روش در انتهای این مقاله بپردازیم. در روش نرم همان گونه که نام گذاری شده است برای استارت و استاپ نرم در یک موتور القایی استفاده میشود. برای اینکه بهتر متوجه شوید به این مثال توجه کنید، فرض کنید تمایل به راه‌اندازی یک موتور القایی در سرعت ثابت 30 هرتز را داریم و نگران جریان راه‌اندازی بالای موتور هستیم برای رفع این از سافت استارتر استفاده می‌کنیم. پس سافت استارتر وظیفه‌اش فقط استارت و استاپ نرم در یک موتور القایی است و کنترلی بر روی سرعت چرخش موتور القایی ندارد اما درایو علاوه بر ویژگی‌هایی که سافت استارتر دارد دارای ویژگی‌های دیگری از قبیل توانایی تنظیم سرعت و زمان توقف موتور است.
انواع برند الکتروموتور سه فاز
تولیدکنندگان الکتروموتورها در حال نوآوری در بازارهای جهانی هستند و تقاضا برای موتورهای الکتریکی نیز افزایش یافته است. به همین دلیل تولید محصولات مربوط به الکتروموتورها در حال افزایش است. در بازار جهانی و ایران نیز انواع مختلفی از برندهای الکتروموتور سه فاز موجود است که اگر به سه دسته الکتروموتورهای ایرانی، خارجی و چینی تقسیم کنیم به شرح زیر است.
الکتروموتورهای سه‌فاز ایرانی
الکتروموتورهای سه‌فاز خارجی
- الکتروموتور زیمنس
- الکتروموتور ABB
- الکتروموتور WEM
- الکتروموتور WEG
- الکتروموتور ELK
- الکتروموتور GAMAK
الکتروموتورهای سه‌فاز چینی: