شستی تابلو برق

شستی چیست؟

شستی یا پوش باتن وسیله ای است که مکانیزمی ساده سوئیچی دارد و جهت کنترل پروسه یک سیستم عملیاتی و یا یک دستگاه به کار برده می شود. بدنه شستی ها معمولا از جنس فلز یا پلاستیک یا باکالیت مقاوم و سخت می باشد . پوش باتن هایی که از جنس پلاستیک و یا فلز هستند دارای کنتاکت کمکی اند. در حقیقت شستی یا پوش باتن کلیدی است که توسط انگشت ها و با فشار دادن فعال می شود. در حالت عادی این کلید، لحظه ای می باشد یعنی با فشار دادن دست این کلید جریان را از خود عبور می دهد. شستی ها دارای کاربردهای بسیاری هستند. در برق صنعتی و در بیشتر مدار های کلاسیک از شستی ها استفاده می شود.

البته در مدار های منطق پذیر نیز به طور محدود از شستی ها استفاده می شود . حجم شستی ها نسبت به سایر کلید ها کمتر و همچنین وزن آن ها سبک تر می باشد. در حقیقت شستی یا پوش باتون ها از تجهیزات فرمان هستند که تحریک آن ها به وسیله دست انجام می شود. جهت فرمان قطع و وصل مدار ، شستی ها به کار برده می شود . معمولا جهت دستور وصل مدار از شستی با رنگ سبز و کنتاکت باز و جهت دستور قطع مدار از شستی رنگ قرمز با کنتاکت بسته استفاده می شود. اگر از یک شستی برای فرمان قطع و وصل استفاده شود به آن شستی استارت استوپ دوبل می گویند.

انواع شستی ها

شستی ها از نظر نقش ، ساختار ، نوع نصب و غیره دارای مدل های مختلفی می باشند. برای مثال شستی ها از نظر نوع عملگر شامل چند دسته از تقسیم می شود از قبیل:

1. معمولی
2. قارچی
3. دوبل
4. چندگانه 
5. خازنی
6. و ...

همچنین خروجی شستی ها می تواند الکتریکی ، مکانیکی و یا تحت شبکه باشد. شستی های معمولی دارای تعدادی پلاتین هستند که این پلاتین ها به صورت مستقیم در مسیر مدار فرمان قرار داده می شوند. گونه دیگری از شستی ها فقط به صورت مکانیکی هستند و جهت ریست کردن دستگاه ها استفاده می شوند. در نمونه های مدرن ، شستی ها به شبکه های صنعتی متصل می شوند و ساختار متفاوتی دارند.

شستی استپ استارت

این شستی ساده ترین نوع شستی دارای یک عملگر می باشد . با توجه به رنگ عملگر و نوع پلاتینی که این شستی دارا است از این شستی می توان به منظور استارت ، استپ ، ریست و فرمان های دیگر استفاده نمود. شستی استپ استارت از نظر ظاهری در شکل های مربع و دایره بوده و به یک سوراخ روی درب تابلو نصب می شود.

1. شستی استارت : این شستی پس از تحریک و یا فشار دادن کنتاکتی که قطع باشد را وصل می کند. در حقیقت شستی استارت در حالت عادی باز است و با فشار دادن به صورت لحظه ای بسته می شود. در این شستی با برداشتن فشار دست از روی آن کنتاکت مجددا باز خواهد شد. فنر قرار گرفته در داخل شستی استارت موجب بازگشت آن می شود . معمولا رنگ شستی استارت سبز و یا مشکی می باشد.
2. شستی استوپ : این شستی پس از تحریک و یا فشار دادن کنتاکتی که وصل باشد را قطع می کند. در حقیقت شستی استوپ در حالت عادی بسته است و با فشار دادن به صورت لحظه ای باز می شود. در این شستی با برداشتن فشار دست از روی آن  کنتاکت مجددا بسته خواهد شد. فنر قرار گرفته در داخل شستی استوپ موجب بازگشت آن می شود اما مدار کنتاکتور به وسیله تیغه کمکی ( کنتاکت باز ) در حالت وصل باقی می ماند.

شستی استپ استارت دوبل

این شستی ترکیبی از استارت و استوپ می باشد . برای هر شستی می توان از یک عدد دو رقمی استفاده کرد که رقم سمت راست ( یکان ) تعداد تیغه های بسته یعنی استوپ ها و رقم سمت چپ ( دهگان ) تعداد تیغه های باز یعنی تعداد استارت ها را مشخص می نماید. برای مثال نمایش شستی استوپ استارت دوبل عدد 11 شستی استارت عدد 10 و شستی استوپ عدد 01 می باشد. همچنین عدد 32 نشان دهنده یک شستی مرکب است که دارای پنج تیغه است ، 3 تیغه استارت و 2 تیغه استوپ.

انواع کلید در شستی ها 

1. کلید های دائمی 
2. کلید های لحظه ای 

کلید های لحظه ای 

در کلید های لحظه ای تا زمانی که نیروی دست بر روی کلید است ، وضعیت آن ها در هر حالتی که قرار داشته ثابت باقی می ماند و تغییر نمی کند و مدار متصل است. به محض اینکه دست برداشته شود کلید مجددا به حالت اولیه خود باز می گردد و مدار قطع می شود. در واقع جهت عمل کردن کلید های لحظه ای نیروی مکانیکی دائم لازم می باشد.

کلید های دائمی 

در کلید های دائمی کلید پس از تغییر وضعیت ، وضعیت جدید خود را حفظ می نماید . در این کلید ها برای تغییر وضعیت مجدد باید به صورت دستی تحریک شوند تا تغییر حالت بدهند.

کاربرد شستی ها 

در استفاده های تجاری و صنعتی شستی ها معمولا برای محل هایی مناسب می باشند که کاملا تفکیک شده باشند. دسته بندی پوش باتن ها معمولا براساس رنگ آن ها می باشد یعنی به هر عملکرد یک رنگ اختصاص داده می شود تا هنگام انجام کار اپراتور دیگر کلید اشتباه را فشار ندهد. برخی از پوش باتن هایی که قرمز رنگ هستند دارای سرهای درشتی هستند که کار کردن با آن ها آسان بوده و به عنوان قطع کننده های اضطراری و ایمنی کاربرد دارند.