ترمومتر 

این بخش از تجهیزات اندازه گیری و ابزار دقیق شامل گروه محصولات زیر می باشد:

ترمومتر، دستگاه های اندازه گیری درجه حرارت یک ماده همگن را اندازه گیری می کنند. دماسنج ها دستگاه هایی هستند که دما یا گرادیان دما را با استفاده از اصول مختلف اندازه گیری می کنند. دما اندازه گیری میزان سردی و گرمی شی مورد نظر به صورت عددی است. که در بازده گسترده ای از موارد کاربرد فراوانی دارد. دما بر آسایش و راحتی و بسیاری از وسایلی که به طور روزمره از آن ها بهره میبریم اثر گذار است. دما متداول ترین پارامتر اندازه گیری شده در محیط های تجاری و صنعتی است. صنایع متنوع مانند فرآوری مواد غذایی ، دارویی، سردخانه ، خمیر کاغذ و کاغذ و سایر صنایع کاملاً متکی به دمای فرآیند در محدوده خاصی هستند.

ویژگی ترمومترها

اگر چه برخی از دماسنج ها برای اندازه گیری دمای غیر تماسی از فناوری پیچیده ای مانند سنجش مادون قرمز استفاده می کنند ، اما دماسنج هایی که به روش تماسی اندازه گیری را انجام میدهند، آنهایی که در اینجا توضیح می دهیم، بسیار ساده تر هستند و فقط بر دو عنصر مهم تکیه می کنند: سنسور دما و مقیاس.

مقیاس ترمومتر

مقیاس ترمومتر بسیار مهم است. مقیاس به صورت یکسری اعداد است که بر روی صفحه مدرج قرار گرفته است، مقیاس های مختلفی برای اندازه گیری وجود دارد که همگی استانداردهای بین المللی هستند. دمای اندازه گیری شده توسط یک دماسنج به تنهایی زمانی قابل اتکا و معتبر است که بتوان آن را با یک معیار مشخص مانند مقیاس بین المللی سانتی گراد، کلوین و ... مقایسه کرد. اساس پایه گذاری مقیاس های دما نقاط ثابتی مانند نقطه جوش و نقطه انجماد آب است. مقیاس های معمول درجه حرارت شامل مقیاس درجه سانتی گراد (درجه سانتی گراد) است که نقطه انجماد آب را 0 درجه سانتی گراد و نقطه جوش آن را 100 درجه سانتی گراد معرفی می کند. در ایالات متحده از مقیاس فارنهایت معمولاً استفاده می شود. مقیاس درجه حرارت رایج دیگر کلوین است که معمولاً در کاربردهای علمی استفاده می شود.

تنظیم

مانند اکثر دستگاه های اندازه گیری، ترمومترها برای حفظ دقت نیاز به کالیبراسیون دوره ای دارند. کالیبراسیون اغلب شامل کالیبراسیون آنها با سایر دماسنج های کالیبره شده یا بررسی آنها بر اساس نقاط ثابت شناخته شده در مقیاس دما مانند نقاط انجماد یا جوش آب است. از آنجا که سنسورهایی که معمولاً در ترمومتر ها استفاده می شوند قابل تنظیم نیستند، هر گونه تنظیمات جهت کالیبراسیون با استفاده از مقیاس ها و یا به روش تنظیم دستی یا الکترونیکی بسته به نوع دماسنج انجام می شود.

انواع ترمومتر

همانطور که اشاره شد، انواع مختلفی از دماسنج ها موجود است که در کاربردهای فراوانی مورد استفاده قرار می گیرند. این کاربردها استفاده روزمره تا کاربردهای صنعتی و حرفه ای را شامل می شود. این تجهیزات برای اندازه گیری میزان سردی و گرمی داخل ساختمان‌ها در سیستم‌های تهویه مطبوع و یا در اتومبیل‌ها برای نشان دادن دمای موتور جهت اطمینان از صحت عملکرد آن به کار می‌روند.

ترمومتر بیمتال

ترمومترهای بیمتال از دو فلز با ضریب انبساط طولی متفاوت تشکیل شده است و این دو فلز در تمام طول خود به یکدیگر متصل شده اند. با افزایش دما به دلیل ضریب انبساط طولی متفاوت دو فلز، این نوار به یک سمت خم شده و میتوان با اتصال بیمتال به یک شاخص، تغییرات دما را نشان داد. لازم به ذکر است که این تغییرات با دمای واقعی مرتبط است. فلزاتی که در بیمتال ها استفاده می‌شوند، اغلب فولاد و مس و یا فولاد و برنج هستند.

مزایای بیمتال

از مزیت های بیمتال ها ساده، ارزان و با دوام بودن آن‌هاست و دارای کاربردهایی در تهیۀ غذا و نوشیدنی، اندازه گیری دمای فرآیند، تصفیه فاضلاب، سیستم های دیگ بخار و غیره است.

دماسنج دیجیتال / ترموکوپل

این ترمومتر از دو فلز رسانای متفاوت تشکیل شده است که در یک سر که نام آن، نقطۀ اتصال گرم است، به یکدیگر متصل شده‌اند. در انتهای این اتصال نقطۀ اتصال مرجع وجود دارد که محل اتصال ترموکوپل به یک ولت سنج است. دلیل این کار پدیده‌ای به نام اثر سیبک است. طبق این اثر در صورتی که در نقطۀ اتصال گرم حرارت ایجاد نماییم، در دو سر دیگر آن ولتاژی به وجود می‌آید که این ولتاژ می‌تواند به عنوان مرجعی برای اندازه‌گیری دما مورد استفاده قرار گیرد. ترموکوپل‌ ها دارای کاربردهای فراوانی از صنعت گرفته تا مصارف خانگی مانند بخاری ها و اجاق گازها هستند.

مزایا و معایب ترموکوپل ها

1. سادگی
2. سازگارپذیری
3. هزینۀ پایین آن

از اصلی‌ترین معایب آن دقت است.