الکتروموتورهای تکفاز معمولاً برای استفاده در دستگاه‌های خانگی و کاربردهای کوچک صنعتی مورد استفاده قرار میگیرند. این نوع موتورها برای پمپ‌ها، فن‌ها، برش‌کاری، ماشین‌آلات کوچک و انواع بالابرها مناسب هستند. در ادامه به بررسی عوامل مهم و تاثیر گذار در مورد خرید و قیمت الکتروموتور تک فاز و برندهای مختلف آن می‌پردازیم.
الکتروموتور تکفاز چیست؟
الکتروموتور تک فاز نوعی از موتورهای الکتریکی است که با منبع تغذیه تکفاز راه‌اندازی می‌شود. این نوع موتورها در صنایع مختلف مانند بالابرها و مصارف خانگی مورد استفاده قرار میگیرند. الکتروموتور تک فاز که با نام دینام تک فاز نیز شناخته می‌شود از جریان الکتریکی متناوب (AC) برای ایجاد یک میدان مغناطیسی دوار در موتور و در نتیجه حرکت شفت استفاده میکند. خوب است بدانید که اکثر موتورهای تکفاز موجود در بازار از نوع الکتروموتور القایی قفس سنجابی هستند، در این موتورها روتور با سرعت کمتری از چرخش میدان مغناطیسی استاتور می‌چرخد و تحت بار سرعت آن کاهش می یابد؛ به همین علت در طراحی این موتورها از یک یا دو خازن کمکی برای راه اندازی و تأمین سرعت و گشتاور مورد نیاز استفاده می شود از این رو الکتروموتور تک فاز به دلیل استفاده از خازن، طراحی پیچیده‌تری دارد و در نتیجه قیمت آن نسبت به سایر الکتروموتورها به خصوص الکتروموتور سه‌فاز بیشتر است.
انواع الکتروموتورهای تک فاز
- خازن دائم (3سر و 4 سر)
- خازن راه انداز
- دو خازنه
- قطب چاکدار
نحوه‌ی سربندی و راه‌اندازی الکتروموتور تک فاز
همانطور که می‌دانید الکتروموتورهای تک فاز دو سیم پیچ دارند، سیم پیچ اصلی و سیم پیچ کمکی، سیم پیچ اصلی قطر بیشتر، طول کمتر و مقاومت کمتری نسبت به سیم پیچ کمکی دارد. در ادامه به بررسی انواع راه اندازی الکتروموتورهای تک فاز می‌پردازیم.
راه‌اندازی الکتروموتور تک فاز با خازن دائم
در موتورهای تک فاز خازن دائم، از تخته کلم، سه سیم یا چهار سیم خارج شده است که در زیر نحوه‌ی سیم بندی هر کدام را به اختصار توضیح می‌دهیم.
1) سه سیم: قبل از بررسی نحوه‌ی سیم‌بندی تک فاز، باید تشخیص دهیم که کدام سر سیم‌پیچ اصلی و کدامیک کمکی است. برای این کار از یک اهم‌متر استفاده می‌کنیم. ابتدا سر COM اهم‌متر را به یکی از سیم‌های بیرون آمده از تخته کلم و سر دیگر اهم‌متر را به سیم دیگر وصل می‌کنیم و میزان اهم اندازه‌گیری شده را برای هر سه حالت اندازه‌گیری می‌کنیم. سری که مقاومت بیشتری دارد، سر بین سیم پیچ اصلی و کمکی است. و سری از همه مقاومتش کمتر است سر سیم پیچ اصلی است و سری ک مقاومت بین این دو را دارد سر سیم پیچ کمکی است. سپس با تشخیص سر سیم‌پیچ اصلی و فرعی، به مرحله‌ی راه‌اندازی موتور تکفاز می‌پردازیم. برای راه‌اندازی موتور تکفاز، سر سیم‌پیچ اصلی (نامگذاری شده با عدد 1) را به فاز، سر 3 یا همان سر مشترک بین دو سیم‌پیچ را به نول و سر 2 را به یک خازن روغنی وصل می‌کنیم و سپس سر دیگر خازن را با تسمه به فاز یا سر دو ارتباط می‌دهیم.
2) چهار سیم: همانطور که گفته شد الکتروموتور تک فاز دارای دو سیم پیچ است، اصلی و فرعی، در موتورهای که از تخت کلم آنها 4 سیم بیرون آمده است، سر سیم پیچ اصلی به فاز و نول و دو سر سیم پیچ فرعی به خازن روغنی وصل می‌شود.
راه اندازی الکتروموتور تک فاز با خازن راه‌انداز
از آنجایی که در موتورهای تکفاز، اختلاف فاز بین فاز و نول 90 درجه است، هنگام راه اندازی الکتروموتور تکفاز نیاز به خازن برای ایجاد اختلاف فاز است. اگر خازن هنگام راه‌اندازی در مدار نباشد، الکتروموتور حرکت نمی‌کند و باید شفت را با دست به حرکت در بیاوریم. اگر شفت را به سمت راست بچرخانیم، موتور راستگرد می‌چرخد و اگر به سمت چپ بچرخانیم، شفت به صورت چپگرد می‌چرخد. نکته مهم در مورد خازن راه انداز این است که این خازن زمانی که سرعت موتور به 75 درصد سرعت نامی خودش می‌رسد از مدار خارج می‌شود، پس با توجه به اینکه این خازن به صورت دائم در مدار نیست باید از نوع الکترولیتی باشد.
راه اندازی الکتروموتور تک فاز دو خازنه
موتورهای تکفاز دو خازنه برای کاربردهایی که نیاز به گشتاور راه‌اندازی بالایی دارند مانند بالابرها استفاده می‌شوند، این موتورها دارای یک خازن روغنی( خازن دائم) و یک خازن الکترولیتی( خازن راه‌انداز) هستند. خازن استارت یا همان خازن الکترولیتی زمانی که سرعت نامی موتور به 75 درصد سرعت آن برسد توسط کلید گریز از مرکز از مدار حذف می‌شود. تفاوت خازن دائم و خازن استارت در ولتاژ و ظرفیت آنها است. خازن روغنی ظرفیت کمتر و ولتاژ بالاتری نسبت به خازن استارت یا الکترولیتی دارد.
راه اندازی الکتروموتور تکفاز قطب چاکدار
این نوع الکتروموتورها در تمام فن‌های سرویس‌های بهداشتی و آشپزخانه مورد استفاده قرار می‌گیرد. خازن این موتورها به صورت دائم در مدار قرار دارد. در شکل زیر نحوه‌ی راه‌اندازی آن نمایش داده شده است. توجه داشته باشید با توجه به اینکه این خازن به صورت دائم در مدار قرار دارد از نوع روغنی است.
برندهای موتور تک فاز
برندهای موتور تک فاز موجود در بازار ایران شامل برندهای ایرانی و چینی است؛ بهترین برندهای حال حاضر عبارتند از:
الکتروموتور موتوژن
الکتروموتور موتوژن در دو نوع تک فاز تک خازن و دو خازن موتوژن در محدوده توان 0.25 تا 2.2 کیلووات تولید می شوند.
الکتروموتور الکتروژن
الکتروموتور الکتروژن تک فاز تک خازن الکتروژن در بازه توان 0.25 تا 2.2 کیلووات تولید شده و موتور تک فاز دو خازن این برند فقط شامل توان 2.2 کیلووات می شود.
- الکتروموتور کاجیلی
- الکتروموتور ارسم گوانگلو
- الکتروموتور ایده آل
- الکتروموتور ایمپکس
- الکتروموتور استریم
- الکتروموتور مسی موتور
- الکتروموتور JMCO
لازم به ذکر است، تمامی برندهای فوق را می توانید از وب سایت کالا صنعتی خریداری نموده و در کمترین زمان در هر نقطه از ایران تحویل بگیرید.
قیمت دینام تک فاز
قیمت دینام تک فاز به عوامل مختلفی بستگی دارد که از جمله آن ها می توان به مشخصات فنی موتور اشاره نمود؛ از جمله عوامل مؤثر در قیمت دینام تک فاز عبارتند از:
- توان: توان الکتروموتور تک فاز، یکی از عوامل اصلی در تعیین قیمت است؛ الکتروموتورهایی با توان بالاتر، قیمت بیشتری دارند. بازه توان دینام های تک فاز از 0.09 تا 3.7 کیلووات (0.12 تا 5 اسب بخار) است.
- سرعت خروجی: انواع الکتروموتور تک فاز با سرعت های نامی 1500 و 3000 دور تولید می شوند؛ موتورهایی که سرعت بالاتری دارند، قیمت کمتری نسبت به دینام های دور پایین دارند.
- جنس بدنه: به طور کلی دینام تک فاز پوسته چدنی قیمت بیشتری نسبت موتورهای پوسته آلومینیومی دارد، زیرا مقاومت بالاتری دارند و برای شرایط کاری سخت تر طراحی شده اند.
- نوع الکتروموتور: الکتروموتور تک فاز در 2 نوع تک خازن (خازن دائم یا رله ای) و دو خازن (کلاچ دار) تولید می شود؛ دینام های دو خازن قیمت بیشتری نسبت به سایر مدل ها دارند.
- برند تولیدکننده: شرکت های تولیدکننده الکتروموتور ایرانی و خارجی، انواع دینام های تک فاز خود را با مشخصات متنوعی تولید می کنند؛ معمولاً قیمت محصولات برندهای شناخته شده و معتبر بیشتر از سایر محصولات مشابه است.
علاوه بر موارد فوق، خرید این محصولات از نمایندگی های رسمی برندها یا عاملیت فروش آن ها نیز در قیمت دینام تک فاز نقش دارد؛ وب سایت کالا صنعتی به عنوان نماینده رسمی معتبرترین موتورهای ایرانی و تأمین کننده انواع الکتروموتور چینی و اروپایی، همواره در تلاش است تا بهترین محصولات را با مناسب ترین قیمت به شما ارائه نماید.
قیمت موتور بالابر تک فاز
بالابرهای ساختمانی به دلیل عدم دسترسی به برق سه فاز از الکتروموتور تک فاز استفاده می کنند. مهم ترین عامل در تعیین قیمت دینام بالابر تک فاز، قدرت و توان ؛ برند موتور و جنس پوسته است ، قطعات وابسته در قیمت دینام بالابر تک فاز اثرگذار هستند.
خرید الکتروموتور تک فاز
برای خرید یک الکتروموتور تک فاز، ابتدا مشخص کنید که موتور برای چه کاربردی استفاده خواهد شد چرا که انتخاب موتور کولر با انتخاب موتور برای بالابر متفاوت است، سپس بر اساس نیازهای کاربرد مورد نظر، دینام تک فاز مناسب را انتخاب نمایید. برخی از نکاتی که هنگام خرید الکتروموتور تک فاز باید در نظر گرفت، عبارتند از:
- قدرت موتور
- سرعت الکتروموتور
- نوع دینام تک فاز
- میزان بار روی موتور
- فرکانس و ولتاژ
- چرخه کاری
- کلاس حرارتی
- ابعاد شفت
- نحوه نصب و اتصال موتور تک فاز به سایر تجهیزات
- شرایط محیطی مورد نیاز
- ابعاد بدنه (فریم)
- تعمیر و نگهداری
- خدمات پس از فروش و گارانتی
- و …
بیشتر اطلاعات بالا در پلاک الکتروموتور تک فاز ذکر شده است؛ بااین حال بهترین راه برای بررسی تمامی مشخصات یک موتور تک فاز، مطالعه کاتالوگ و دیتاشیت محصول است. وب سایت کالا صنعتی، کاتالوگ موتورهای تک فاز اکثر برندهای موجود در بازار را به صورت رایگان در اختیار شما گذاشته است؛ علاوه بر این، کارشناسان کالا صنعتی آمادگی ارائه مشاوره تخصصی رایگان در زمینه انتخاب و خرید الکتروموتور را دارند.