یکی از اجزای مهم پمپ‌های آب قطعه‌ای به نام یاتاقان است. این قطعه وظیفه نگهداشتن شفت پمپ در راستای صحیح و بدون انحراف نسبت به محور را دارد. یاتاقان نام کلی این جز است و شامل دو نوع لغزشی و غلتشی می‌شود. معمولا در پمپ‌های آب این قطعه را با نام بلبرینگ می‌شناسند که در واقع یاتاقانی از نوع غلتشی است.
انتخاب صحیح و نگهداری مناسب بلبرینگ، عملکرد بهینه و طول عمر پمپ آب را تضمین می‌کند. در این مقاله به بررسی جامع بلبرینگ‌های مورد استفاده در پمپ‌های آب، ویژگی‌ها و مشخصات آنها پرداخته می‌شود و کد بلبرینگ مناسب هر نوع پمپ آب در جدول آورده شده است.
خرید یاتاقان و بلبرینگ پمپ آب
جهت انتخاب و خرید انواع یاتاقان و بلبرینگ مناسب برای پمپ با قیمت ارزان و ارسال سریع کافی است به صفحه خرید بلبرینگ در سایت کالاصنعتی مراجعه کنید. همچنین به منظور انتخاب مناسب بلبرینگ می‌توانید با کارشناسان کالاصنعتی در تماس باشید و مشاوره فنی رایگان دریافت کنید.
یاتاقان پمپ آب به مرور زمان ممکن است دچار استهلاک و شکستی شود، به همین دلیل این قطعه مصرفی نیاز به تعویض پیدا می‌کند. بهترین روش انتخاب یاتاقان پمپ آب، جایگزین‌کردن یاتاقان سالم و مشابه با قبلی می‌باشد. معمولا سازنده پمپ‌های آب در کاتالوگ یا دفترچه راهنمای تعمیر و نگهداری محصولات خود، نوع یاتاقانی که برای هر مدل پمپ مناسب است، پیشنهاد می‌کند. با این‌حال قبل از خرید بلبرینگ پمپ آب باید پارامترهای زیر بررسی شوند:
- تعیین نوع بلبرینگ بر اساس پمپ آب: اولین قدم در انتخاب بلبرینگ، تعیین نوع کاربرد آن است. برای مثال، اگر به دنبال بلبرینگی برای یک پمپ با سرعت بالا هستید، باید از بلبرینگ شیار عمیق استفاده کنید.
- گشتاور و سرعت پمپ آب: گشتاور و سرعت پمپ، دو عامل مهم در انتخاب بلبرینگ هستند. بلبرینگ انتخابی باید قادر به انتقال گشتاور مورد نیاز پمپ و تحمل سرعت آن باشد.
انواع یاتاقان پمپ
بطور کلی یاتاقان‌ها شامل دو نوع لغزشی و غلتشی می‌باشند. هر کدام از این یاتاقان‌ها با توجه به ویژگی‌هایی که دارند می‌توانند برای نگهداشتن یک محور یا شفت چرخان و حفظ تعادل آن مورد استفاده قرار گیرند. در پمپ‌های آب نیز هر دو نوع یاتاقان بکار گرفته می‌شوند اما یاتاقان غلتشی بیشتر کاربرد دارد.
- یاتاقان‌های غلتشی: این نوع یاتاقان‌ها به یاتاقان غیر اصطکاکی نیز شناخته می‌شوند به این دلیل که در آنها سطح تماس با شفت بسیار کم است. برای کاهش اصطکاک در این نوع یاتاقان از المان غلتشی (ساچمه یا استوانه) استفاده می‌شود. بلبرینگ‌ها و رولبرینگ‌ها از جمله یاتاقان‌های غلتشی هستند.
- یاتاقان‌های لغزشی: این نوع یاتاقان‌ها به یاتاقان اصطکاکی نیز شاخته می‌شون به این دلیل که در آنها سطح تماس با شفت زیاد است. یاتاقان لغزشی از یک لایه روغن یا گریس برای کاهش اصطکاک استفاده می‌کند.
وظایف و نقش یاتاقان در پمپ آب
یاتاقان‌ها در پمپ آب وظایف مختلفی را بر عهده دارند که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نگهداری و پشتیبانی از شفت: یاتاقان‌ها، شفت پمپ را در جای خود نگه می‌دارند و از آن پشتیبانی می‌کنند. این امر از لرزش و حرکت ناخواسته شفت جلوگیری می‌کند و به عملکرد بدون لرزش پمپ کمک می‌کند.
- کاهش اصطکاک: یاتاقان‌ها با کاهش اصطکاک بین شفت و سایر قطعات، از سایش و خرابی آنها جلوگیری می‌کنند. این امر باعث افزایش طول عمر قطعات و بهبود راندمان پمپ می‌شود.
- تحمل بار: یاتاقان‌ها بارهای شعاعی و محوری وارد بر شفت را تحمل می‌کنند. این بارها می‌توانند ناشی از وزن قطعات، فشار آب و سایر عوامل باشند.
- تسهیل چرخش: یاتاقان‌ها حرکت چرخشی شفت را تسهیل می‌کنند و از هرگونه اصطکاک و مقاومت اضافی جلوگیری می‌کنند.
ویژگی‌ها و انواع بلبرینگ پمپ آب
بلبرینگ هایی که در پمپ های آب استفاده می‌شوند، دارای ویژگی‌های مشخصی هستند. برخی از ویژگی های بلبرینگ به همراه پرکاربرد ترین انواع آن در جدول زیر بررسی شده اند.
در جدول زیر مشخصات بلبرینگ ها و رولبرینگ ها آورده شده است:
| نوع بلبرینگ |
ویژگی‌ها |
| بلبرینگ شیار عمیق |
تحمل بار محوری از هر دو طرف
عمر بالا
عملکرد مطلوب در سرعت بالا
قابلیت اطمینان بالا |
| بلبرینگ تماس زاویه ای |
حمل بارهای محوری و شعاعی هم زمان
کاربرد در چندین زاویه متفاوت
قابلیت نصب به صورت جفتی
تحمل بار بالا |
| رولبرینگ استوانه ای |
ظرفیت حمل بالا
سفتی بالا
اصطکاک کم
عمر طولانی
قابلیت اطمینان بالا |
| رولبرینگ کروی |
تحمل بار محوری و شعاعی
قابلیت خود تنظیمی
قابلیت جبران ناهماهنگی ها |
| رولبرینگ مخروطی |
ظرفیت تحمل بالا
ظرفیت تحمل بارهای محوری و شعاعی
قابلیت تفکیک پذیری
نصب جداگانه رینگ‌ها
اصطکاک کم
عمر بالا |
بلبرینگ پمپ آب خانگی
بلبرینگ‌های استفاده شده در پمپ های خانگی از نوع شیار عمیق می‌باشند. در پمپ های خانگی دو نوع بلبرینگ استفاده می‌شود. این دو بلبرینگ از سمتی به پروانه و از یک سمت دیگر به الکتروموتور متصل می‌شوند. وظیفه اصلی بلبرینگ پمپ آب خانگی به چرخش در آوردن شفت پمپ می‌باشد. در جدول زیر کد فنی انواع بلبرینگ پمپ آب خانگی به همراه سایز آن ها آورده شده است.
| کد بلبرینگ |
قطر داخلی (میلیمتر) |
قطر خارجی (میلیمتر) |
ارتفاع (میلیمتر) |
| 6201-2RS |
12 |
32 |
10 |
| 6202-2RS |
15 |
35 |
11 |
| 6203-2RS |
17 |
40 |
12 |
| 6204-2RS |
20 |
47 |
14 |
| 6205-2RS |
25 |
52 |
15 |
| 6206-2RS |
30 |
62 |
16 |
| 6207-2RS |
35 |
72 |
17 |
همان‌طور که از کد فنی بلبرینگ پمپ آب خانگی مشخص است، این بلبرینگ‌ها آب‌بندی‌شده‌اند و از آب بند پلاستیکی استفاده می‌کنند. بلبرینگ‌های آب‌بندی شده با آب بند پلاستیکی، در برابر ورود گرد و غبار، آلودگی و آب مقاوم هستند و همچنین این بلبرینگ‌ها توسط کارخانه روانکاری شده‌اند.
بلبرینگ پمپ آب حلزونی (ETA)
بلبرینگ‌های استفاده شده در این پمپ‌ها، بلبرینگ‌های شیار عمیق می‌باشند. بلبرینگ پمپ آب حلزونی (ETA)، روانکاری شده‌اند. برخی از آن توسط گریس، و برخی دیگر توسط روغن روانکاری می‌شوند. بلبرینگ هایی که توسط گریس روانکاری می‌شوند آب‌بندی‌شده‌اند. در جدول زیر مشخصات انواع بلبرینگ پمپ آب حلزونی (ETA) به همراه سایز آن ها آورده شده است.
| سایز پمپ حلزونی |
کد فنی بلبرینگ |
قطر داخلی (میلیمتر) |
قطر خارجی (میلیمتر) |
ارتفاع (میلیمتر) |
| گریس |
روغن |
32-125
32-160
32-200
32-250 |
6305 2RS/C3 |
6305 C3 |
25 |
62 |
17 |
40-125
40-160
40-200
40-250 |
6305 2RS/C3 |
6305 C3 |
25 |
62 |
17 |
| 40-315 |
6307 2RS/C3 |
6307 C3 |
35 |
80 |
21 |
50-125
50-160
50-200
50-250 |
6305 2RS/C3 |
6305 C3 |
25 |
62 |
17 |
| 50-315 |
6307 2RS/C3 |
6307 C3 |
35 |
80 |
21 |
65-125
65-160
65-200 |
6305 2RS/C3 |
6305 C3 |
25 |
62 |
17 |
65-250
65-315 |
6307 2RS/C3 |
6307 C3 |
35 |
80 |
21 |
| 80-160 |
6305 2RS/C3 |
6305/C3 |
25 |
62 |
17 |
80-200
80-250
80-315 |
6307 2RS/C3 |
6307 C3 |
35 |
80 |
21 |
| 80-400 |
6409/C3 |
6409 C3 |
45 |
120 |
29 |
100-160
100-200
100-250
100-315 |
6307 2RS/C3 |
6307 C3 |
35 |
80 |
21 |
| 100-400 |
6409/C3 |
6409 C3 |
45 |
120 |
29 |
125-200
125-250 |
6307 2RS/C3 |
6307 C3 |
35 |
80 |
21 |
125-315
125-400 |
6409/C3 |
6409 C3 |
45 |
120 |
29 |
150-200
150-250 |
6307 2RS/C3 |
6307 C3 |
35 |
80 |
21 |
150-315
150-400 |
6409/C3 |
6409 C3 |
45 |
120 |
29 |
همان‌طور که از کد فنی بلبرینگ‌ها مشخص است، بلبرینگ پمپ آب حلزونی (ETA) به صورت دور بالا و در دو نوع آب‌بندی شده و ساده استفاده می‌شود. نوع آب‌بندی شده این بلبرینگ‌ها به وسیله گریس روانکاری می‌شوند و از آب بند پلاستیکی استفاده می‌کنند. پسوند C3 به معنای توانایی استفاده از این بلبرینگ‌ها برای مصارف با سرعت می‌باشد.
بلبرینگ پمپ آب حلزونی بزرگ با آب بدهی زیاد (ETA بزرگ)
بلبرینگ پمپ آب حلزونی بزرگ همانند بلبرینگ پمپ آب حلزونی ساده، از نوع شیار عمیق می‌باشد. این بلبرینگ‌ها برخلاف بلبرینگ‌های پمپ حلزونی ساده همگی ساده و بدون آب بند می‌باشند. در جدول زیر اطلاعات انواع بلبرینگ پمپ آب حلزونی بزرگ آورده شده است. پمپ آب حلزونی بزرگ از دو بلبرینگ استفاده می‌کند که در تمامی سایزها هر دو نوع بلبرینگ، همانند یکدیگر هستند به جز یکی از سایزها که در ادامه آورده شده است.
| سایز پمپ حلزونی |
کد فنی بلبرینگ |
قطر داخلی (میلیمتر) |
قطر خارجی (میلیمتر) |
ارتفاع (میلیمتر) |
| 125-50/2 |
6409 C3 |
45 |
120 |
29 |
| 150-50 |
6411 C3 |
55 |
140 |
33 |
| 200-23 |
6409 C3 |
45 |
120 |
29 |
200-33
200-40 |
6411 C3 |
55 |
140 |
33 |
| 200-50 |
6413 C3 |
65 |
160 |
37 |
250-29
250-33
250-40
250-50 |
6411 C3 |
55 |
140 |
33 |
| 300-35 |
6411 C3 |
55 |
140 |
33 |
پمپ آب سایز حلزونی بزرگ سایز 50-250 در سمت موتور از بلبرینگ C3 6411 استفاده می‌کند و در سمت پمپ از بلبرینگ 6413 C3 استفاده می‌کند.
بلبرینگ پمپ آب WKL (فشار قوی)
بلبرینگ پمپ آب WKL یا پمپ آب فشار قوی، از دو نوع شیار عمیق یا تماس زاویه‌ای و رولبرینگ استوانه‌ای می‌باشد. در پمپ های WKL از دو بلبرینگ و رولبرینگ استفاده می‌شود که بلبرینگ سمت رانش بلبرینگ و رولبرینگ کنیک طرف مکش به همراه یک بوش قرار می‌گیرد. در جدول زیر انواع بلبرینگ و رولبرینگ‌های استفاده شده در پمپ آب WKL آورده شده است.
| سایز پمپ WKL |
طرف رانش |
طرف مکش |
| رولبرینگ |
بوش |
| 32 |
6306 C3 |
NU 207 K-C3 |
H 207 |
| 40 |
6309 C3 |
NU 207 K-C3 |
H 207 |
| 50 |
3307 C3 |
NU 208 K-C3 |
H 208 |
| 65 |
3307 C3 |
NU 208 K-C3 |
H 208 |
| 80 |
3308 C3 |
NU 209 K-C3 |
H 209 |
| 100 |
3309 C3 |
NU 210 K-C3 |
H 210 |
| 125 |
3310 C3 |
NU 211 K-C3 |
H 211 |
| 150 |
3312 C3 |
NU 213 K-C3 |
H 213 |
| 150/6 |
3313 C3 |
NU 215 K |
H 315 |
بلبرینگ پمپ آب WKL همان‌طور که در کد فنی آنها آمده است، دور بالا هستند و باید از بلبرینگ‌های دور بالا در این پمپ‌ها استفاده شود.
برند بلبرینگ پمپ آب
یکی از مهم‌ترین نکات هنگام خرید بلبرینگ پمپ آب، برند بلبرینگ می‌باشد. بلبرینگ‌ها در برندهای متفاوتی تولید می‌شوند که هر کدام دارای کیفیت و طول عمر متفاوتی می‌باشند. در زیر برخی از برندها معروف بلبرینگ‌ها آورده شده است.
برند بلبرینگ‌ها به طور کلی به سه دسته برند اروپایی (SKF, FAG, ORS)، ژاپنی (NACHI, KOYO, NTN) و چینی (KG, DKFL) تقسیم می‌شوند. از لحاظ کیفیت ابتدا برندهای اروپایی سپس ژاپنی و چینی رده بندی می‌شوند.
جمع بندی
در این مقاله به توضیح مشخصات و ویژگی های انواع بلبرینگ پمپ آب پرداخته شد. همچنین در مورد بلبرینگ های استفاده شده در پمپ های پرمصرف نظیر خانگی، حلزونی، حلزونی بزرگ و WKL به همراه کد فنی آن ها توضیح داده شد. شما می توانید برای اطلاع از نوع بلبرینگ پمپ آب خود با مشاوره تخصصی رایگان و همچنین خرید انواع بلبرینگ، با کارشناسان فروش کالا صنعتی در تماس باشید.
یاتاقان پمپ آب قطعه‌ای است که محور پمپ را نگه داشته و امکان چرخش آن را فراهم می‌کند.
وظایف یاتاقان پمپ آب:
نگهداری محور پمپ و جلوگیری از لرزش آن
کاهش اصطکاک بین محور پمپ و بدنه پمپ
تحمل بارهای وارده به شفت پمپ
عوامل مختلفی می‌توانند باعث خرابی یاتاقان پمپ شوند، از جمله:
سایش: سایش ناشی از اصطکاک بین عناصر غلتشی و شفت می‌تواند به مرور زمان باعث خرابی شود.
خستگی: خستگی ناشی از بارگذاری مکرر و ارتعاشات می‌تواند باعث ترک‌خوردن و شکستن یاتاقان شود.
آلودگی: ورود آب، گرد و غبار و سایر ذرات آلاینده به داخل یاتاقان می‌تواند باعث سایش و خوردگی آن شود.
روانکاری نامناسب: عدم روانکاری مناسب یا استفاده از روانکار نامناسب می‌تواند باعث افزایش اصطکاک و سایش یاتاقان شود.
نصب نادرست: نصب نادرست یاتاقان می‌تواند باعث ایجاد تنش‌های اضافی و خرابی آن شود.
دمای بالا: دمای بالا می‌تواند باعث کاهش عمر یاتاقان و خرابی آن شود.
برای افزایش عمر یاتاقان پمپ، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
روانکاری منظم: یاتاقان‌ها را به طور منظم با روانکار مناسب، طبق توصیه سازنده، روانکاری کنید.
جلوگیری از آلودگی: از ورود آب، گرد و غبار و سایر ذرات آلاینده به داخل یاتاقان جلوگیری کنید.
کنترل دما: از افزایش دمای یاتاقان جلوگیری کنید.
نصب صحیح: یاتاقان را به درستی و طبق دستورالعمل سازنده نصب کنید.
بازرسی منظم: یاتاقان‌ها را به طور منظم بررسی کنید و در صورت مشاهده هرگونه نشانه خرابی، آنها را تعویض کنید.
استفاده از یاتاقان مناسب: از یاتاقان مناسب با توجه به شرایط کاری پمپ استفاده کنید.
بطور کلی انتخاب یاتاقان پمپ آب با توجه به نمونه استفاده شده قبلی انجام می‌شود اما بطور اصولی فاکتورهای زیر در انتخاب بلبرینگ پمپ مهم می‌باشد:
نوع بار: نوع باری که به یاتاقان وارد می‌شود (شعاعی، محوری یا ترکیبی) را در نظر بگیرید.
ظرفیت بار: ظرفیت بار یاتاقان باید با بار وارد شده به آن مطابقت داشته باشد.
سرعت: سرعت چرخش پمپ را در نظر بگیرید.
دما: دمای کاری پمپ را در نظر بگیرید.
ابعاد: ابعاد یاتاقان باید با ابعاد محفظه یاتاقان پمپ مطابقت داشته باشد.
نوع روانکار: نوع روانکاری مورد نیاز یاتاقان را در نظر بگیرید.
شرایط محیطی: شرایط محیطی که پمپ در آن کار می‌کند (مانند رطوبت، دما و وجود مواد شیمیایی) را در نظر بگیرید.
برای اطلاع از بلبرینگ مناسب برای هر نوع پمپ آب، از جمله پمپ فشار قوی WKL، کافی است مدل پمپ را به کارشناسان کالاصنعتی اعلام کنید یا عکسی از پلاک پمپ را برای آنها ارسال کنید. کارشناسان ما با بررسی دقیق اطلاعات پمپ، بهترین بلبرینگ را از نظر سایز، تحمل بار، سرعت و گشتاور به شما پیشنهاد می‌دهند.