اینورتر بالابر چیست؟ راهنمای انتخاب اینورتر بالابر

شاید عبارت اینورتر بالابر از نظر فنی خیلی درست نباشد، اما اگر منظور از آن درایو گشتاور ثابت باشد که مناسب کاربردهایی مانند بالابر، آسانسور، جرثقیل و نوار نقاله است، می‌توان این عبارت را پذیرفت. بنابراین اینورتر بالابر در تمام سرعت‌های موتور، گشتاور ثابتی را تامین می‌کند.

مشخصات اینورتر بالابر

با توجه به این‌که بالابر در لحظه راه‌اندازی به گشتاور بالایی نیاز دارد، اینورتر بالابر باید این توانایی را داشته باشد که در فرکانس‌های پایین، گشتاور بالایی را تولید کند تا موتور زیر بار نماند.

در لحظه استارت اینورتر بالابر، دور الکتروموتور پایین اما قدرت و گشتاور آن بالا است تا بتواند بر اینرسی کابین و مواد داخل آن غلبه کند و آن را بالا بکشد. از طرفی دیگر در بالابرها و آسانسورها در برخی از حالات حرکتی، موتور وضعیت ژنراتوری می‌گیرد و یک انرژی بازگشتی (regeneration) از موتور به سمت شبکه برق وارد می‌شود که باعث صدمه به الکتروموتور و شبکه می‌گردد. اینورتر بالابر با استفاده از یک مقاومت وات بالا که واحد مقاومت ترمز (Braking Unit) نامیده می‌شود، این انرژی را تلف می‌کند.

مزایای استفاده از اینورتر برای بالابرها

استفاده از اینورتر برای کنترل موتور بالابر باعث می‌شود تا موتور در سرعت‌های مختلف کار کند، و بالابر کارایی بیشتری داشته باشد و بهتر کنترل شود. دیگر مزایای استفاده از اینورتر بالابر عبارت‌اند از:

1. راه‌اندازی نرم و حذف ضربه‌ها و تکان‌های اولیه بالابر 
2. کاهش جریان راه‌اندازی و افزایش طول عمر الکتروموتور
3. کاهش انرژی مصرفی و در نتیجه کاهش هزینه برق
4. داشتن حفاظت از اضافه بار
5. امکان کار موتور با وجود ولتاژ ورودی متغیر 
6. امکان افزایش سرعت به بیشتر از مقدار نامی الکتروموتور و برنامه ریزی کردن حرکت

برندهای تولید کننده اینورتر بالابر

مهم‌ترین ویژگی مورد نیاز برای اینورتر بالابر، تامین گشتاور، جریان راه اندازی و توان کافی برای کنترل حرکت بالابر است. 

نکته مهم: در زمان خرید اینورتر برای بالابر، باید درایوی با یک گام (رنج) توان بالاتر انتخاب شود.

در این قسمت چند مدل از برندهای پرفروش، پرکاربرد و مناسب برای استفاده در بالابر را با هم بررسی می‌کنیم:

اینورتر اینوت GD200A

اینورتر اینوت (invt) ساخت چین از اینورترهای باکیفیت، محبوب و با قیمت مناسب در کشور ما است که اینورترهایی با مدل‌ها و کاربری‌های مختلف تولید می‌کند. در این میان مدل invt GD200A یک اینورتر سنگین کار / سبک کار به شمار می‌رود که در بازه گسترده 1000 ~ 0.75 کیلووات تولید می‌شود و برای کنترل موتور بالابر بسیار مناسب است.

در ادامه با برخی از مشخصات و قابلیت‌های اینورتر دائم کار یا سنگین کار اینورتر اینوت آشنا می‌شویم:

• قابل تنظیم در دو حالت سبک کار و سنگین کار
• دارای مد کنترل برداری پیشرفته
• داشتن فیلتر یا چوک ورودی AC برای توان‌های بالای 350 کیلووات
• تنشن کنترل (کنترل کشش)
• PLC داخلی
• کی‌پد جداشونده
• فیلتر نویز داخلی EMC

اینورتر پرتو صنعت VX40

اینورتر پرتو صنعت VX40، نسل جدید درایوهای کنترل دور این شرکت ایرانی است که برای کاربردهای صنعتی عمومی طراحی شده است. درایو VX40 پرتو صنعت با توان خروجی 2.2 تا 500 کیلووات، امکان کنترل دقیق سرعت موتورهای آسنکرون را در طیف وسیعی از کاربردهای صنعتی از قبیل بالابر و آسانسور فراهم می‌سازد. با توجه به بازه توان گسترده این درایو، بایستی برای کاربردهای سنگین کار، اینورترهای با رنج توان بالاتر را انتخاب کنید.

در ادامه برخی از مشخصات و قابلیت‌های یک اینورتر دائم کار یا سنگین کار اینورتر پرتو صنعت مدل VX40 را مشاهده می‌کنید:

• ولتاژ و فرکانس ورودی: سه‌فاز 380 ولت (10%+ ~ 15%-)؛ 63 ~ 47 هرتز
• ولتاژ و فرکانس خروجی: 380 ~ 0 ولت؛ 400 ~ 0 هرتز
• مجهز به مد کنترل برداری بدون فیدبک (SVC) و مد کنترل V/F و کنترل گشتاور
• اضافه بار: 150% جریان نامی به مدت 1 دقیقه و 180% جریان نامی به مدت 10 ثانیه
• دو ورودی آنالوگ 0V~10V یا  0A~20 mA/ دو خروجی آنالوگ 0V~10V یا 20mA
• حفاظت: اضافه جریان، اضافه ولتاژ، افت ولتاژ، دمای بیش از حد، اضافه بار و …

اینورتر LS مدل IS7

یک درایو مناسب دیگر برای استفاده در بالابر اینورتر دائم کار یا سنگین کار LS IS7 است. این درایو قدرتمند با مدهای کنترلی مختلف، در محدوده توان 75 ~ 0.75 کیلووات برای ولتاژ ورودی 230 ولت و توان 160 ~ 0.75 کیلووات برای ولتاژ ورودی 400 ولت در بازار ایران یافت می‌شود. به دلیل قابلیت‌های خوبی چون گشتاور راه‌اندازی بالا، بهره‌گیری از انواع روش‌های کنترلی، ارتباط با PLC، فیدبک با انکدر، کنترل کشش با PID داخلی و محافظت در برابر بازگشت رول، اینورتر LS مدل IS7 برای دستگاه‌هایی مانند بالابر، آسانسور و جرثقیل بسیار مناسب است.

اینورتر دلتا سری C2000

اینورتر دلتا VFD-C2000 با داشتن قابلیت کنترل دقیق سرعت، گشتاور و موقعیت، گزینه مناسبی برای کنترل موتورهای سنکرون و آسنکرون، با سنسور یا بدون سنسور، به شمار می‌رود. توان این مدل از محصولات اینورتر دلتا که ظرفیت تحمل اضافه بار بیشتری را دارند، تا 450 کیلووات هم می‌رسد. این مزیت، پایداری و عملکرد آن‌ها به مقدار زیادی افزایش می‌دهد و اینورتر دلتا C2000 را برای انواع عملیات سنگین و کاربردهای گشتاور ثابت بسیار مناسب کرده است. اینورتر دلتا سری C2000:

• دارای PLC داخلی و نیز قابلیت ارائه سه مد گشتاور، سرعت و موقعیت است.
• قابلیت نصب انکدر را دارد.
• امکان نصب کارت توسعه I/O در آن وجود دارد.
• دارای فیلتر نویز داخلی EMC است.
• مجهز به چوک DC داخلی برای حذف هارمونیک‌ها است.

اینورتر پنتاکس DSI400 

این درایو آخرین نسل از درایوهای کنترل دور شرکت پنتاکس است که با ویژگی‌های سطح بالا و پیشرفته‌ای تولید می‌شود. این اینورتر پنتاکس با تکنولوژی کنترل برداری پیشرفته و راندمان بالا، برای کنترل دور انواع موتورهای سنکرون و آسنکرون استفاده می‌شود. از جمله ویژگی‌های اینورتر پنتاکس DSI400 می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بازه توان تک فاز: 0.75 تا 4 کیلووات / سه فاز: 0.75 تا 400 کیلووات
• سیستم کنترل برداری پیشرفته با مدهای کنترل برداری حلقه باز (SVC)، کنترل برداری حلقه بسته (FVC) و کنترل V/F
• قابلیت اضافه‌بار و گشتاور
• ترمز DC
• کنترل سرعت کند (جاگ)
• PLC ساده و سرعت چندمرحله‌ای
• کنترل PID داخلی
• 7 ترمینال ورودی دیجیتال و 2 ترمینال آنالوگ ورودی
• 2 ترمینال خروجی دیجیتال، 2 ترمینال خروجی رله قابل‌برنامه‌ریزی و 2 ترمینال خروجی آنالوگ

اینورتر پنتاکس DSI400 برای کاربردهای مختلفی چون بالابر، آسانسور، نوار نقاله و جرثقیل گزینه بسیار مناسبی است.

راهنمای انتخاب اینورتر بالابر بر اساس موتور و گیربکس بالابر

با توجه به حساسیت موضوع ایمنی در دستگاه بالابر، انتخاب گیربکس و الکتروموتور مناسب برای این دستگاه اهمیت زیادی دارد. موتور و گیربکس بالابر بر اساس وزن بار انتخاب می‌شوند.

همان‌طور که گفته شد برای کنترل بهتر موتور بالابر از اینورتر استفاده می‌کنیم. نکته‌ای که در این میان باید در نظر داشت، انتخاب اینورتری با یک رنج توان بالاتر است.