خرابی بلبرینگ میتواند ناشی از دو عامل اصلی باشد که یا ایراد از ماشینی است که بلبرینگ در آن کار می کند و یا ایراد از ساختار خود بیرینگ است. در ادامه انواع خرابی در بلبرینگ را شرح داده و موارد مختلف خرابی بحث خواهد شد. هدف اصلی از نگارش این محتوا این است که ایرادات بلبرینگ شناخته شده و راهکارهای برطرف کردن آن اشاره شود.
در شکل زیر توزیع نیروی وارد شده بر بلبرینگ نمایش داده می شود. همانطور که در تصویر نمایش داده شده است، بار حداکثر دقیقاً در ساعت 6 تحت تاثیر شفت اعمال شده و هر چه به سمت ساعت 3 و 9 حرکت کنید، از مقدار بار کاسته خواهد شد. بنابراین اثر حرکت ساچمه های بلبرینگ بر روی رینگ خارجی را باید بررسی کرد. بنابراین اگر این چنین بلبرینگی خراب شد، باید رنگ ها بریده و بررسی شود تا از روی آثار به جا مانده ایراد دستگاه برطرف گردد.
همانطور که در تصویر نمایش داده شده است، با بررسی Path pattern میتوان ایرادات بیرینگ را به درستی بررسی کرده و رفع عیب کرد. چیزی که مشخص است. با توجه به اینکه رینگ کوچک در تمام سطح دارای سایش است و رینگ بزرگ تنها در ساعت 3 تا 6 سایش دارد، نشان دهنده این است که رینگ داخلی چرخش داشته و رینگ خارجی ثابت بوده است.
حالت بعدی حالتی هست که رینگ خارجی دارای چرخش است. تصویر زیر این حالت را نمایش می دهد. در این حالت بلبرینگ در ساعت 12 تحت فشار بوده و به سمت 3 و 9 بار کاهش خواهد داشت.
حالت دیگری که میتواند وجود داشته باشد، این است که رینگ داخلی علاوه بر بار محوری، تحت بار جانبی هم هست در این حالت اثر خرابی بر روی رینگ خارجی به صورت یکطرفه نمایان خواهد شد. برای این عملکرد بلبرینگ بهتر است که از بلبرینگ کف گرد استفاده شود ولی به طور کلی عیبی برای بیرینگ و تجهیز مصرف کننده به حساب نمی آید.
اما حالت بعدی می تواند ترکیبی از بارگذاری محوری و شعاعی باشد. در تصویر زیر نمونه یک بارگذاری مرکب نمایش داده شده است. نحوه تاثیر این نوع بارگذاری نرمال نیز با این الگوی مسیر قابل تصویر است. تمام این حالت ها الگوهای غیر مخرب و معمول هستند و ایراد در دستگاه نخواهد بود و بلبرینگ باید تعویض شود.
اما بیش از 70 درصد از خرابی های بیرینگ به خاطر عیوب ذاتی ماشین است که در ادامه به آنها اشاره خواهد شد. از تمام این عیوب ماشین هم محور نبودن بیشترین سهم را دارد و به جرات میتوان گفت اکثر ماشین آلات این مشکل را دارند. لذا قبل از تعویض بیرینگ نیاز است که هم محوری چک شود.
در حالت اول فرض بر این است که شفت کاملاً هم محور بوده اما هوزینگ ماشین نا هم محور است. در این حالت بر روی رینگ خارجی اثر بیرینگ به صورت اریب خواهد بود. به عبارتی اثر ساچمه ها به صورت شکل زیر بر روی رینگ خارجی خواهد بود. این به دلیل نا محوری هوزینگ است. تا وقتی که این عیب بر طرف نشود، تعویض مدام بلبرینگ در زمان های کم اصل مسئله را حل نخواهد کرد.
اما حالت دیگر ممکن است این باشد که هوزینگ کاملاً سنت باشد و شفت نامحور باشد. این حالت که باز بیشترین حالت ممکن برای خرابی بلبرینگ است نیز میتواند علت اصلی خرابی بیرینگ باشد که با هم محور کردن شفت از بین خواهد رفت. تصویر زیر نحوه اثرگذاری این خرابی بر روی بلبرینگ را نمایش می دهد.
در اینجا inner ring یا همان رینگ داخلی به صورت نامتقارن اثرگذاری خواهد شد و وقتی شرایط تجهیز متصل به بیرینگ ایراد دارد این مشکل ایجاد خواهد شد. در الکتروموتورها به دلیل اینکه یک تجهیز دوار است، ذاتاً تمایل به حرکت به سمت جلو دارد که به دلیل وجود پروانه باد این تمایل بیشتر نیز خواهد شد. بنابراین اگر در الکتروموتور اثر خورندگی بر روی بدنه رینگ بیرونی زیاد باشد دلیل اصلی آن حرکت شافت به سمت جلو است. حالت دیگری از رفتار مخرب بیرینگ نیز تصویر زیر نمایش داده شده است. این حالت زمانی اتفاق خواهد افتاد که بارگذاری از دو طرف بلبرینگ اعمال شود. در این حالت رینگ داخلی چرخنده است و رینگ خارجی ثابت و بیضی شکل خواهند شد. این رفتار عموماً وقتی رخ خواهد داد که رینگ خارجی نیز در اثر افزایش فضا در هوزینگ به چرخش در آمده و کل بلبرینگ خواهد چرخید. در الکتروموتور ها این اثر بسیار رایج است.
افزایش صدا، لرزش، گرمای بیش از حد، افزایش اصطکاک، کاهش دقت و عملکرد نامناسب از جمله علائم خرابی بلبرینگ هستند.
انتخاب بلبرینگ مناسب، نصب صحیح، روغن‌کاری منظم با روانکار مناسب، تمیز نگه داشتن محیط کار، اجتناب از بارگذاری بیش از حد و کنترل دما از جمله راهکارهای پیشگیری هستند.
انتخاب بلبرینگ مناسب، نصب صحیح، روغن‌کاری منظم با روانکار مناسب، تمیز نگه داشتن محیط کار، اجتناب از بارگذاری بیش از حد و کنترل دما از جمله راهکارهای پیشگیری هستند.