پمپ‌های وکیوم دستگاه‌هایی هستند که با ایجاد خلا، گازها را از یک محیط خارج می‌کنند. این دستگاه‌ها نقش بسیار مهمی در صنایع مختلف از جمله صنایع غذایی، دارویی، الکترونیک و... ایفا می‌کنند. عملکرد بهینه این پمپ‌ها برای حفظ کیفیت محصولات و افزایش بهره‌وری فرایندهای تولید، بسیار حائز اهمیت است.
یکی از مشکلات رایجی که در پمپ وکیوم مشاهده می‌شود، داغ شدن بیش از حد آنها است. داغ شدن پمپ وکیوم می‌تواند به کاهش عمر مفید دستگاه، کاهش کارایی و حتی توقف کامل فرآیند خلاسازی منجر شود. در این مقاله، به بررسی علل داغ شدن پمپ وکیوم و ارائه راهکارهای عملی برای رفع این مشکل خواهیم پرداخت.
علت داغ شدن پمپ وکیوم
داغ‌شدن پمپ وکیوم می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که در زیر به برخی از مهم‌ترین آنها اشاره شده است:
کارکرد بیش از حد (Overloading) : زمانی که پمپ وکیوم فراتر از ظرفیت نامی خود کار کند، به دلیل افزایش بار کاری، دمای آن به‌طور قابل توجهی افزایش می‌یابد. این امر می‌تواند منجر به داغ شدن بیش از حد و آسیب‌دیدن قطعات داخلی و حتی سوختن پمپ شود.
مشکلات خنک‌کاری: سیستم خنک‌کاری در پمپ‌های وکیوم با توجه به نوع آنها می‌تواند هوا، آب و روغن باشد. در پمپ وکیوم خشک در صورتی که فضای مناسب برای جریان هوا وجود نداشته باشد یا در پمپ وکیوم آبی و روغنی سطح سیال خنک‌کننده پایین باشد، با کارکردن مداوم پمپ سبب داغ‌شدن آن شود.
در پمپ وکیوم روغنی با کمبود روغن، آلودگی روغن و انسداد مسیرهای گردش روغن می‌تواند به کاهش کارایی سیستم خنک‌کاری و در نتیجه داغ‌شدن پمپ منجر شود.
آلودگی و انسداد: تجمع ذرات گرد و غبار، روغن یا سایر مواد خارجی در مسیرهای عبور سیال می‌تواند باعث انسداد و افزایش فشار داخل پمپ شود. این امر به نوبه خود باعث ایجاد اصطکاک بیشتر و تولید حرارت شده و در نهایت به داغ شدن پمپ منجر می‌شود.
استفاده از روغن نامناسب: استفاده از روغنی که کیفیت پایین داشته یا ویسکوزیته مناسبی برای شرایط کاری پمپ نداشته باشد، می‌تواند باعث افزایش اصطکاک، تولید حرارت و در نهایت داغ شدن پمپ شود.
فرسودگی قطعات داخلی: فرسودگی قطعات داخلی مانند بلبرینگ‌ها، پره‌ها، واشرها و آب‌بندها می‌تواند باعث افزایش اصطکاک، تولید حرارت و در نتیجه داغ شدن پمپ شود.
جریان هوای ناکافی: کمبود تهویه مناسب در محیط نصب پمپ می‌تواند باعث افزایش دمای محیط و در نتیجه داغ شدن پمپ شود.
روش‌های رفع مشکل داغ شدن پمپ وکیوم
برای رفع مشکل داغ شدن پمپ وکیوم، می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:
بررسی ظرفیت کاری پمپ: اطمینان حاصل کنید که پمپی که استفاده می‌کنید، ظرفیت کافی برای کاربری مورد نظر شما دارد و از پمپ ضعیف‌تر برای خلاسازی فضای بزرگتر استفاده نشود.
اطمینان از عملکرد سیستم خنک‌کننده: سطح روغن پمپ را بررسی کرده و در صورت نیاز آن را به مقدار مناسب اضافه کنید. همچنین عملکرد فن خنک‌کننده و سیستم گردش هوا را نیز بررسی کنید. در سایر انواع پمپ وکیوم نیز از جریان هوای کافی (وکیوم خشک) و سطح آب مناسب (وکیوم آبی) اطمینان حاصل کنید.
پاک‌سازی پمپ و مسیرها: به طور مرتب پمپ و مسیرهای عبور سیال را از گرد و غبار و سایر آلودگی‌ها پاک کنید.
تعویض روغن: طبق دستورالعمل سازنده، روغن پمپ را با توجه به ساعات کارکرد تعویض کنید.
بازرسی و تعمیر قطعات داخلی: در صورت فرسودگی قطعات داخلی، آنها را تعویض یا تعمیر کنید.
تهویه مناسب محیط کاری: اطمینان حاصل کنید که محیطی که پمپ در آن نصب شده است، تهویه مناسبی داشته باشد. داشتن تهویه مناسب به موضوع خنک‌کاری پمپ وکیوم ارتباط مستقیم دارد.
نکات پیشگیرانه برای جلوگیری از داغ شدن پمپ وکیوم
- به طور مرتب پمپ را سرویس و نگهداری کنید تا از اتفاق‌افتادن عواملی که باعث داغ‌شدن پمپ وکیوم می‌شود جلوگیری شود.
- از روغن خنک‌کننده با کیفیت و به اندازه ظرفیت محفظه روغن استفاده کنید.
- به کاربرانی که با پمپ کار می‌کنند، آموزش‌های لازم در مورد نحوه استفاده صحیح و نگهداری از پمپ را ارائه دهید.
جمع‌بندی
داغ شدن پمپ وکیوم می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد و در صورت عدم رفع به موقع، منجر به آسیب جدی و خرابی پمپ وکیوم و توقف فرآیند خلاکردن شود. با شناسایی به موقع دلایل داغ شدن پمپ خلا و استفاده از روش‌های مناسب برای رفع این مشکل، می‌توان به عمر مفید پمپ افزود و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری کرد. در صورت نیاز به مشاوره بیشتر یا خدمات تخصصی در زمینه پمپ‌های وکیوم، با کارشناسان ما تماس بگیرید.
کارکرد بیش از حد (کشیدن بار اضافی) – عدم خنک کاری مناسب – انسداد در مسیرهای ورودی و خروجی – گرفتگی فیلترها – عدم استفاده از روغن مناسب – خرابی قطعات – جریان هوای ناکافی.
برخی از پمپ‌های وکیوم چند سرعته هستند یا قابلیت تنظیم سرعت را دارند. با تنظیم دور موتور میزان مکش هوا توسط پمپ وکیوم بسته به نیاز قابل تغییر است. استفاده از ظرفیت کاری مناسب در پمپ وکیوم اهمیت زیادی در عدم داغ‌شدن آن دارد.
در پمپ‌های وکیوم روغنی برای خنک‌سازی پمپ بهتر است از روغنی که با کیفیت بوده و هم از لحاظ ویسکوزیته متناسب با پمپ باشد استفاده شود. نوع و گروه روغن معمولا در کاتالوگ شرکت سازنده پمپ ذکر می‌شود. استفاده از روغن پمپ وکیوم مناسب از جهت خنک‌سازی و داغ نشدن پمپ حائز اهمیت است.
اندازه‌گیری دمای بدنه هر نوع پمپی از جمله پمپ وکیوم توسط تجهیزات اندازه‌گیری دما مثل ترمومتر یا ترموکوپل انجام می‌شود. ترمومتر تماسی یا ترموکوپل‌های برای اتصال به بدنه پمپ می‌توانند دما را اندازه و توسط دیتالاگر نمایش دهند. همچنین ترمومتر لیزری نیز می‌تواند بدون تماس مستقیم به بدنه پمپ، دمای آن را اندازه‌گیری کند.
بله، در صورتی که به هر دلیلی در مسیر مکش هوا یا فیلترهای پمپ وکیوم گرفتگی اتفاق افتاده باشد، این کار منجر به اعمال فشار زیاد به پمپ شده و داغ شدن پمپ را در پی خواهد داشت.