در گذشته، در هر نانوایی هر فرد متخصص انجام کاری خاص بود؛ یک نفر مسئول درست‌کردن خمیر، یک نفر برای چانه‌گیری، یک نفر ناخن زنی و در نهایت شاطر یا نانوای اصلی که خمیر را پهن می‌کرد و درون تنور قرار می‌داد. امروزه به‌جای هریک از این افراد دستگاه مخصوصی طراحی شده که سرعت عمل و دقت کار را چندین برابر افزایش می‌دهد. از جمله تجهیزات نانوایی‌های صنعتی می‌توان به دستگاه خمیرگیر، چانه‌گیر، خمیر پهن کن و تنور روتاری اشاره کرد.
هر یک از دستگاه‌های گفته شده برای انجام عمل مکانیکی خود، نیاز به موتور و گیربکس صنعتی خاصی دارند. در این مقاله قصد داریم انواع گیربکس دستگاه نانوایی که با نام گیربکس نانوایی نیز شناخته می‌شوند را معرفی نموده و ویژگی‌های کلیدی آن‌ها را بیان کنیم.
گیربکس تنور نانوایی
برای تنور نانوایی معمولاً از گیربکس حلزونی استفاده می‌شود. گیربکس‌های حلزونی گرد در انواع مختلفی تولید می‌شوند که از میان آن‌ها تیپ VF نرمال بهترین گزینه برای تنورهای نانوایی به شمار می‌رود. گیربکس‌های تیپ VF نرمال به‌وسیله پایه روی شاسی نصب شده و شفت ورودی آن‌ها از نوع سالیدشفت (شفت نری) است.
این گیربکس‌ها به دلیل قیمت مناسب، نگهداری آسان و هزینه پایین تعمیرات از محبوبیت بالایی در میان نانوایان برخوردارند. گفتنی است که از گیربکس‌های تیپ MVF نرمال که محور ورودی آن‌ها از نوع هالوشفت (شفت مادگی) بوده و به‌صورت مستقیم با الکتروموتور کوپل می‌شوند، نیز می‌توان به‌عنوان گیربکس تنور نانوایی استفاده نمود.
نسبت تبدیل مناسب برای گیربکس نانوایی
دستگاه‌های نانوایی از موتورهای 1400 دور بر دقیقه استفاده می‌کنند. باتوجه‌به سرعت موتور می‌توان از گیربکس‌هایی با نسبت 1:30، 1:40، 1:46 و 1:50 برای تنورهای نانوایی استفاده کرد. به‌عنوان‌مثال، اگر نسبت تبدیل گیربکس حلزونی، 1:46 و سرعت الکتروموتور 1400 دور بر دقیقه باشد، صفحه تنور روتاری در هر دقیقه حدود 30 دور می‌زند.
سایز گیربکس نانوایی
سایز گیربکس نانوایی باتوجه‌به ظرفیت دستگاه موردنظر تغییر می‌کند. به‌طورکلی از گیربکس‌های حلزونی VF86 که ابعاد و قیمت مناسبی دارند می‌توان برای این دستگاه‌ها استفاده کرد. این گیربکس‌ها را می‌توان از طریق تسمه و پولی نیز به الکتروموتور متصل نمود؛ در این صورت، پیشنهاد می‌کنیم از تسمه و پولی با نسبت 1:1 استفاده شود تا گیربکس بیشترین راندمان را داشته باشد.
گیربکس دستگاه خمیرگیر نانوایی
گیربکس دستگاه خمیرگیر نانوایی نقش مهمی در چرخش و حرکت همزن برای ورز دادن خمیر را برعهده دارد. در این دستگاه‌ها نیز انتخاب نوع و سایز گیربکس نانوایی بستگی به ظرفیت و میزان کارکرد دستگاه دارد. به‌عنوان‌مثال در دستگاه‌های خمیرگیر 120 کیلویی که از موتورهای 2، 2.5 و 3 اسب بخاری استفاده می‌کنند، از گیربکس نانوایی سایز 86 با نسبت‌های 1:30 تا 1:56 استفاده می‌کنند.
در جدول زیر میزان چرخش دستگاه خمیرگیر را در دقیقه باتوجه‌به نسبت تبدیل گیربکس دستگاه نانوایی و سرعت الکتروموتور مشاهده می‌کنید:
| دور خروجی الکتروموتور: 1400 RPM |
| نسبت تبدیل گیربکس |
7 |
10 |
15 |
20 |
23 |
30 |
40 |
46 |
56 |
64 |
72 |
80 |
100 |
| دور خروجی گیربکس (RPM) |
214 |
150 |
100 |
75 |
65 |
50 |
38 |
33 |
27 |
23 |
21 |
19 |
15 |
تجهیزات جانبی دستگاه‌های نانوایی
گیربکس‌های حلزونی علی‌رغم قیمت مناسب و تعمیرات آسان، لقی نسبتاً زیادی دارند؛ به همین علت پس از مدتی استفاده، دور خروجی آن‌ها مطابق با شرایط نامی نخواهد بود. یکی از راه‌های کنترل سرعت خروجی موتور و گیربکس، استفاده از اینورتر دستگاه نانوایی است.
اینورتر دستگاه نانوایی یکی از انواع اینورتر صنعتی است که با تغییر فرکانس و ولتاژ ورودی، دور خروجی موتور و در نتیجه گیربکس را تنظیم نموده و به میزان دلخواه می‌رساند.
نتیجه‌گیری
همان‌طور که دیدید، در نانوایی‌های مدرن از دستگاه‌های مختلفی برای انجام مراحل مختلف پخت نان استفاده می‌شود. نیروی مکانیکی این دستگاه‌ها توسط موتور و گیربکس نانوایی تأمین می‌شود. در این مقاله به معرفی انواع گیربکس نانوایی و کاربرد آن‌ها در دستگاه‌های مختلف نانوایی مانند تنور روتاری و دستگاه خمیرگیر پرداختیم. همچنین به بررسی ویژگی‌های اصلی گیربکس دستگاه نانوایی از جمله نسبت تبدیل، سایز و سرعت ورودی از موتور اشاره کردیم.
برای مشاهده مشخصات و قیمت گیربکس نانوایی و سایر تجهیزات مرتبط مانند الکتروموتور و درایو اینورتر از طریق شماره‌تلفن 02191304300 با کارشناسان کالا صنعتی در ارتباط باشید.
گیربکس حلزونی VF با نسبت تبدیل های مختلف توسط تولیدکنندگان داخلی ساخته می شود. برای گیربکس نانوایی عموما نسبت تبدیل 1:30 یا 1:40 تا 1:46 و 1:56 مورد استفاده قرار میگیرد.
با توجه به اینکه گیربکس حلزونی دارای استهلاک نسبتا بالایی است، در سیکل های کاری بالا بعد از مدتی دنده حلزونی مقداری ساییده می شود و میزان لقی گیربکس افزایش می یابد. با خرید گیربکس کارکرده باید مطلع بود که عمر گیربکس خریداری شده مناسب نیست. بنابراین توصیه می شود گیربکس نانوایی نو استفاده شود. در این صورت دارای گارانتی نیز می باشد.