خوراک و دان مصرفی طیور بخش مهمی از هزینه های تولید در صنعت مرغداری را در بر می گیرد. از این رو استفاده از روشی که با کنترل دان مصرفی بتواند باعث کاهش هزینه ها شود از اهمیت بالایی برخوردار است. در روش های سنتی از دانخوری سطلی (برای مرغداری های کوچک) یا ناودانی استفاده می شود که به نیروی انسانی زیادی در واحدهای بزرگ نیاز دارد و باعث صرف زمان زیادی برای خوراک دهی می شود. اما استفاده از روش های اتوماتیک و مکانیزه می تواند مزایای بسیاری با خود به همراه داشته باشد.
مزایای روش های اتوماتیک و مکانیزه دانخوری
- نیاز به نیروی انسانی کمتر
- تنظیم و کنترل دان مصرفی
- صرفه جویی در هزینه ها
- کنترل بهداشت دان
- توزیع یکنواخت دان
اجزای دانخوری اتوماتیک
سیستم دانخوری اتوماتیک دارای سه بخش اصلی است:
- مخزن دان (سیلو یا هاپر)
- سیستم انتقال دان
- سیستم تخلیه دان
انواع دانخوری اتوماتیک در مرغداری
- سیستم زنجیری
- سیستم بشقابی (اوگر)
سیستم زنجیری
در این روش دان از مخزن ذخیره دان (هاپر) توسط یک نوار نقاله که معمولا از ورق گالوانیزه ضد زنگ ساخته می شود، به کل سالن توزیع می شود. حرکت نوار نقاله توسط یک الکتروموتور و گیربکس صنعتی (الکتروگیربکس) تامین می شود. در روش زنجیری دان در ابتدای مسیر نوار نقاله از کیفیت بالاتری برخوردار است. ضمن اینکه به دلیل مکانیزم زنجیری آن دارای استهلاک نسبتا زیادی است.
سیستم بشقابی (اوگر)
در این روش دان از داخل مخزن یا هاپر از طریق لوله ای که درون آن یک مارپیچ قرار دارد، به سمت بشقاب ها هدایت می شود. چرخش لوله تغذیه توسط یک موتور و گیربکس انجام می شود تا دان به صورت یکنواخت به همه بشقاب ها برسد. دانخوری بشقابی دارای سنسور چشمی نیز می باشد به این صورت که با پر شدن آخرین بشقاب سنسور عمل می کند و الکتروموتور خاموش می شود. دانخوری بشقابی یا اوگر بهترین روش خوراک دهی به طیور در مرغداری های بزرگ است و با توزیع یکنواخت دان معمولا وزن گیری و تخمگذاری جوجه ها یکنواخت خواهد بود.
گیربکس دانخوری مرغداری
اگر از روش دانخوری زنجیری استفاده شود، برای حرکت نوار نقاله می توان از یک گیربکس حلزونی و یا گیربکس هلیکال شافت مستقیم استفاده کرد که با توجه به ظرفیت مرغداری باید گیربکس مناسب انتخاب شود. برای دانخوری بشقابی یا اوگر معمولا از گیربکسی برای چرخش لوله و مارپیچ استفاده می شود که در بازار به گیربکس دانخوری یا گیربکس بشقابی (اوگر) شناخته می شود. همچنین می توان از ترکیب دو گیربکس حلزونی مکعبی یا NMRV (استفاده از گیربکس ترکیبی سایز 30 و سایز 50 یکی از ترکیب های متداول است) نیز استفاده کرد.
