موتور یا دینام کولری، مهمترین عضو در سیستم کولر آبی است. موتور کولر وظیفه به حرکت درآوردن پروانه را بر عهده داشته و باتوجهبه ظرفیت هوادهی کولر در توانهای مختلفی تولید و مورداستفاده قرار میگیرد. همانند هر الکتروموتور دیگری، در دینام کولری نیز برای پشتیبانی و کاهش اصطکاک شفت، از یاتاقان یا بلبرینگ استفاده میشود. خرابی بلبرینگها، گاهی منجر به آسیبدیدگی موتور شده و نیازمند صرف هزینههای بالایی است؛ بنابراین در مقاله مراحل تعویض بلبرینگ موتور کولر آبی را شرح میدهیم تا در صورت بروز علائم خرابی، اقدام به تعویض آنها نمایید. در همین راستا پیشنهاد میکنیم، مقاله بررسی 5 علت خرابی بلبرینگهای موتور الکتریکی را مطالعه نمایید.
مراحل تعویض بلبرینگ موتور کولر آبی
در ادامه مراحل تعویض بلبرینگ موتور کولر آبی را بهصورت گامبهگام شرح میدهیم؛ اما پیش از آن، بهتر است مقاله اجزای تشکیلدهنده موتور کولر آبی را مطالعه فرموده و با قسمتهای مختلف این تجهیز آشنا شوید.
1- جداکردن موتور کولر
اولین مرحله، جداکردن موتور کولر از تسمهها و پایه است.
2- تمیزکردن شفت موتور
پس از باز کردن موتور، ترجیحاً شفت را با اسپریهای مخصوص تمیز کنید تا در مراحل بعدی بهراحتی بتوانید پولی را از آن جدا کنید.
3- باز کردن درپوشها
ابتدا درپوش پشتی موتور را جدا نموده و روتور را به همراه درپوش جلویی از پوسته خارج نمایید. اکنون، پولی را با استفاده از پولیکش از شفت جدا کنید و در نهایت درپوش جلویی موتور کولر را نیز باز کنید.
4- جازدن بلبرینگها
اکنون بلبرینگها را روی شفت جا زده و با چکش بااحتیاط به آنها ضربه میزنیم تا در محل صحیح خود قرار گیرند.
5- بستن درپوش بلبرینگی
ابتدا درپوش بلبرینگی پشت موتور را مقداری حرارت دهید تا هنگام قرارگرفتن روی بلبرینگ، آن را جابهجا نکند و یا آسیبی به بلبرینگ نرسد. پس از اینکه درپوش انتهایی روی بلبرینگ و شفت قرار گرفت، مدتی صبر میکنیم تا سرد شود.
حال، روتور را درون پوسته قرار داده و درپوش ابتدایی را نیز به همان ترتیب میبندیم.
6- جایگذاری پولی روی شفت
در آخرین مرحله، مجدداً باید یک پولی مناسب روی شفت قرار دهیم و در نهایت موتور را کولر آبی روی پایههای مخصوص به خود نصب کنیم.
موتور کولر بلبرینگی بهتر است یا بوشی؟
هنگامی که صحبت از انتخاب موتور کولر بلبرینگی یا بوشینگی (اصطلاحاً بوشی) میشود، باید چندین فاکتور را در نظر بگیرید. اگرچه هر دو این قطعات برای پشتیبانی و کاهش اصطکاک بین قطعات متحرک طراحی شدهاند، اما از نظر طراحی، کاربرد و الزامات نگهداری کاملاً با هم تفاوت دارند.
بوشینگها معمولاً از جنس برنز، پلیآمید، فولاد، چوب، سرامیک و … تولید میشوند. بوش های برنزی که جزو پرکاربردترین انواع این قطعات هستند از فلز برنز پودری که در خلاء به روغن SAE 30 آغشته میشود، ساخته میشوند. تقریباً 19% حجم بوشینگهای برنزی از روغن تشکیل شده است؛ به همین این قطعات از خاصیت خود روانکاری برخوردار هستند. بااینحال، اگر موتور کولرهای بوشی استفاده میکنید، توصیه میکنیم حتماً نمدهای اطراف آنها را آغشته به روغن یا گریس نمایید.
از بوش برای بارهای سنگین در سرعتهای متوسط و یا بارهای سبک در سرعتهای بالا استفاده میشود.
در مقابل، بلبرینگها و به طور کلیتر، بیرینگها، برای حمل بارهای متوسط تا زیاد و عملکرد مطمئن در سرعتهای بالاتر طراحی شدهاند. طراحی بلبرینگها بهگونهای است که امکان توزیع بهتر بار و کاهش تنش و اصطکاک قطعات متحرک را به بهترین شکل فراهم مینماید.
بوش به حداقل تعمیر و نگهداری نیاز دارند؛ زیرا طراحی استوانهایشکل سادهای داشته و نیازی به روانکاری زیادی ندارند. بااینحال، نیاز به بازرسی دورهای داشته و در صورت فرسودگی یا آسیبدیدگی باید تعویض شوند.
برخی از بلبرینگها نیاز به روانکاری منظم دارند؛ اما برخی دیگر، بهصورت مادامالعمر آببندیشده و هرگز نیازی به روانکاری اضافی پیدا نمیکنند.
ازآنجاییکه موتور کولر آبی تحت بارهای بسیار بالا قرار ندارد و نیازی به تعویض مکرر قطعات متحرک و پشتیبان آنها وجود ندارد، میتوانید از موتور کولر بوشی استفاده نمایید. این موتورها در مقایسه با دینامهای بلبرینگی قیمت کمتری نیز دارند.
لازم به ذکر است که برخی از برندهای معتبر موتور کولر موجود در بازار مانند موتور کولر موتوژن از نوع بوشی و برخی دیگر مانند الکتروژن از نوع بلبرینگی هستند. پیشنهاد میکنیم برای آشنایی بیشتر با برندهای تولیدکننده این موتورها، مقاله بهترین موتور کولر آبی را مطالعه فرمایید.
استفاده از بلبرینگ به جای یاتاقان در کولر آبی
اغلب موتورهای کولری موجود در بازار، از نوع موتور بوشینگی (بوشی) هستند. بوش یا همان یاتاقان عمودی یا استوانهای، قطعهای فلزی است که روی شفت موتور کولر قرار گرفته و به کاهش اصطکاک شفت در هنگام چرخش کمک مینماید.
اما در طولانیمدت و به دلیل تحت بار قرارگرفتن مکرر موتور، روی شفت آن خراشهایی ایجاد میشود که به بوشینگ نیز آسیب میرساند. در این موارد، تنها راه ممکن تعویض بوش با بلبرینگ است. برای استفاده از بلبرینگ بجای یاتاقان در کولر آبی، ابتدا باید موتور کولر را بازکرده و درپوش پشتی آن را باز میکنیم.
سپس روتور و شفت را از درون پوسته خارج نموده و پس از جداکردن پولی، درپوش جلویی را نیز باز میکنیم. اکنون باید بلبرینگها را روی شفت جا زده و درپوشهای بلبرینگی را کمی حرارت دهیم تا هنگام بستهشدن به بلبرینگ آسیب نزنند. پس از اینکه درپوشهای جدید روی بلبرینگها قرار گرفت، کمی صبر میکنیم تا سرد شوند و سپس موتور را مجدداً مونتاژ مینماییم.
نتیجهگیری
با فرارسیدن فصل تابستان، در اکثر منازل از کولرهای آبی برای سرمایش استفاده میشود. پیش از استفاده از کولر آبی باید اقدامات لازم برای تعمیر و نگهداری آن که اصطلاحاً بهعنوان سرویس کردن کولر نیز شناخته میشود، صورت گیرد.
یکی از مهمترین این اقدامات، بررسی وضعیت موتور کولر و تعویض بلبرینگ کولر آبی و موتور آن است. روشهای مختلفی برای بررسی سلامت دینام کولر و اجزای آن وجود دارد. یکی از این روشها، بررسی صدای بلبرینگ موتور کولر آبی است. درصورتیکه بلبرینگها در هنگام چرخش صدای زیادی تولید میکنند، بهاحتمال زیاد آسیبدیده و باید تعویض شوند.
در وبسایت کالا صنعتی مقالات متنوعی در مورد موتورهای کولری و تعویض قطعات و تعمیر آنها پیدا میکنید. همچنین برای دریافت راهنمایی بیشتر میتوانید از طریق شمارهتلفن 02191304300 با کارشناسان ما در ارتباط بوده و از مشاوره فنی رایگان این مجموعه بهرهمند شوید.
1) پیاده کردن موتور
2) تمیز کردن شفت موتور
3) خارج کردن بلبرینگ یا رولبرینگ به وسیله بیرینگ کش و یا ابزار کمکی
بلبرینگ ها و رولبرینگ ها یا به طور کلی یاتاقان ها از دو رینگ داخلی و خارجی و تعداد توپ (ساچمه دایرهای شکل) در بین دو رینگ تشکیل شدهاند. بلبرینگ ها بین محور روتور و یاتاقان استاتور قرار میگیرند، به این صورت که یکی از رینگ ها ثابت است که در سمت یاتاقان به قسمت ساکن الکتروموتور جفت میشود و رینگ دوم متحرک است که روی محور روتور قرار میگیرد.