استفاده از پمپ آب خانگی راه حل اصلی برای رفع مشکل کاهش فشار آب بسیاری از ساختمانها است. گاهی در حین کارکرد پمپ آب، این دستگاه با مشکلاتی مواجه میشود و صاحبان ساختمان دچار چالش میکند.
یکی از مشکلات رایجی که در سیستم پمپاژ آب ساختمان و بهطور خاص در خود پمپ آب میشود، لرزش بیش از حد آن است. لرزش یا ارتعاش وسیلهای مثل پمپ تا یک حد مشخص امری طبیعی است اما زمانی که لرزش زیادی حس شود میتواند مشکلات زیادی در عملکرد و راندمان پمپ ایجاد کند و خرابی آن را در پی داشته باشد.
برای جلوگیری از مشکلات ناشی از لرزش پمپ آب حتما بهتر است در اسرع وقت اقدام به رفع آن کرد. در این مقاله قصد داریم به مهمترین علتهای لرزش پمپ آب و راه حل رفع آنها بپردازیم.
7 دلیل اصلی لرزش پمپ آب
لرزش پمپ آب میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد. این دلایل میتواند مکانیکی، هیدرولیکی، الکتریکی و محیطی باشد. در ادامه هر کدام از آنها شرح داده خواهد شد:
1) نداشتن تعادل و توزیع نامناسب اجزای متحرک پمپ آب
یکی از اصلیترین علل لرزش پمپ آب مربوط به عدم تعادل و بالانس اجزای پمپ مخصوصا اجزای متحرک است. بعد از مونتاژ پروانه، روتور و شفت پمپ همگی باید از ابتدا در کارخانه تست بالانس شده باشند. در صورتی که هر کدام از اجزا به درستی در جای خود قرار نگرفته باشند و چه از لحاظ محوری و چه از لحاظ شعاعی بالانس نشده باشند، در حین کارکرد دچار لرزش دستگاه میشوند.
همچنین در صورتی که یکی از اجزای پمپ معیوب و تعویض شده باشد و اینکار به درستی انجام نشده باشد نیز میتواند لرزش پمپ را در پی داشته باشد.
2) بروز پدیده کاویتاسیون در پمپ
یکی از مشکلات رایج در پمپهای سانتریفیوژ بروز پدیده مخربی به نام کاویتاسیون در پمپ است. زمانی که در قسمت مکش پمپ فشار سیال کمتر از فشار بخار در همان دما میشود، بخشی از سیال به بخار تبدیل شده و حبابهای ریزی را تولید میکنند. با برخورد این حبابها به محفظه و پروانه پمپ انرژی زیادی آزاد شده و ارتعاش زیادی در پمپ اتفاق میافتد.
3) خرابی یاتاقان
یاتاقان وظیفه ثابت نگهداشتن اجزای متحرک در محور اصلی را دارد. زمانی که یاتاقان به درستی و بصورت دورهای روغنکاری نشده باشد یا شکسته باشد یا به هر دلیلی خراب شده باشد همان مشکل عدم تعادل شفت اتفاق میافتد و لرزش و صدای زیاد پمپ آب را در پی خواهد داشت.
4) عدم تنظیم یا خرابی کوپلینگ
گاهی اوقات مشکل لرزش پمپ از عدم همراستایی دو شفت مربوط به الکتروموتور و پمپ است. در پمپهای آب که کوپله غیر مستقیم هستند و از کوپلینگ برای اتصال بخش موتور و پمپ استفاده میکنند، عدم تنظیم درست کوپلینگ یا خرابی آن میتواند باعث لرزش شود.
5) خرابی در بخش الکتریکی
نیروی چرخان پروانه پمپ آب یعنی الکتروموتور دارای سیمپیچهایی است که در صورت اتصال میتواند نیمسوز و مدام جریان را قطع و وصل کند. همچنین تجهیزات برقی جانبی که به همراه پمپ آب استفاده میشود مثلا ست کنترل، در صورت خرابی و از تنظیم خارج شدن میتواند باعث قطع و وصل متناوب پمپ شده و لرزش را در پی داشته باشد.
6) لولهکشی نامناسب
لولهکشی مناسب در نحوه عملکرد صحیح پمپ آب بسیار حائز اهمیت است. لوله کشی پمپ آب باید مطابق با اصول و ضوابطی انجام شود. در صورتی که در مسیر لولهکشی از اتصالات و زانوییهای زیادی استفاده شود و خمیدگی لولهها بیش از حد باشد یا هرگونه انسدادی در مسیر جریان آب باشد میتواند ارتعاش پمپ را سبب شود.
7) عدم استحکام فونداسیون پمپ
یکی از دلایل اصلی محیطی لرزش پمپ آب مربوط به فونداسیون محل نصب پمپ یا پایه نگهدارنده آن است. در صورتی که پمپ آب روی زمین نصب شده باشد و آن قسمت دارای ناصافی باشد یا پمپ بر روی یک پایه نگهدارنده نصب شده باشد و لقی یا کجی در آن وجود داشته باشد، با روشن شدن پمپ لرزش آن نیز شروع میشود.
راه حل رفع مشکل لرزش پمپ آب
برای رفع هر کدام از دلایل لرزش پمپ آب که در بالا به آنها پرداخته شد، راه حلی وجود دارد که در جدول زیر جلوی آن آورده شده است:
علت لرزش پمپ آب |
راه حل رفع
|
عدم تعادل |
بالانسکردن دقیق قطعات دوار، دقت در حین تعویض قطعات آسیبدیده |
کاویتاسیون در پمپ |
کم کردن سرعت چرخش پمپ، طراحی صحیح سیستم لوله کشی |
خرابی یاتاقان |
تعویض یاتاقان خراب، روغنکاری دورهای یاتاقان |
خرابی کوپلینگ |
تعویض کوپلینگ خراب، تنظیم هممحوری شفتهای متصل به کوپلینگ |
خرابی بخش الکتریکی |
تعویض سیمپیچها (در صورت نیمسوزشدن) یا تعمیر اتومات پمپ آب (درصورت مشکل قطع و وصل پمپ) |
لولهکشی نامناسب |
رعایت اصول و مقررات لولهکشی و استفاده از کمترین تعداد ممکن از اتصالات و زانوییها |
عدم استحکام فونداسیون |
اطمینان از محکم، صاف و بدون شیببودن فونداسیون |
جمعبندی
ارتعاش یا لرزش پمپ آب در حین کارکردن مشکل جدی است که میتواند منجر به کاهش راندمان یا استهلاک یا خرابی پمپ را در پی داشته باشد و به همین منظور در صورت مشاهده باید هر چه سریعتر برطرف شود. برای رفع مشکل لرزش بیش از حد پمپ آب ابتدا باید دلایل آن را جست و جو کرد.
اصلیترین دلایل لرزش پمپ آب شامل عدم تعادل، خرابی یاتاقان و کوپلینگ، بروز پدیده مخربی مثل کاویتاسیون، مشکل در سیستم لولهکشی و مناسبنبودن فونداسیون محل نصب پمپ هستند که هر کدام به همراه راه حل رفع آنها به تفکیک توضیح داده شدند.