جابجایی سیالات با غلظت بالا در کاربردهای زیادی لازم است و به این منظور پمپ های دنده ای طراحی و ساخته شده اند. پمپ دنده ای که به پمپ غلیظ کش نیز معروف است، جز پمپ های جابجایی مثبت بوده و انتقال سیال در آن از طریق چرخیدن چرخ دنده ها اتفاق می افتد. پمپ دنده ای دو نوع مختلف دارد که شامل پمپ دنده داخلی و پمپ دنده خارجی است. در این مقاله قصد داریم به معرفی پمپ دنده داخلی از منظر نحوه عملکرد، اجزا، کاربردها، مزایا و معایب آن بپردازیم، پس با این مقاله کالاصنعتی همراه باشید.
معرفی پمپ دنده داخلی
پمپ دنده داخلی که به پمپ ماه و ستاره نیز معروف است در زیر دسته پمپ های روتاری قرار می گیرد و همانند پمپ دنده خارجی دارای دو چرخدنده بوده که یکی محرک و دیگری متحرک است با این تفاوت که در پمپ دنده داخلی دو چرخدنده اندازه متفاوتی دارند که یکی بزرگتر و دیگری کوچکتر است و چرخدنده کوچکتر داخل چرخدنده بزرگتر قرار می گیرد و داخل آن به چرخش در می آید.
اجزای پمپ دنده داخلی
همانطور که ذکر شد پمپ دنده داخلی از دو چرخدنده تشکیل شده است. قطعات اصلی و اجزا پمپ دنده داخلی همراه با نمایی از آن در شکل زیر نمایش داده شده است.
- پوسته
- روتور
- چرخدنده داخلی
- چرخدنده خارجی
- محفظه سیال
- آب بند هلالی
نحوه عملکرد پمپ دنده داخلی
در پمپ دنده داخلی دو چرخدنده با اندازه های مختلف بوده که بصورت نامتقارن با یکدیگر درگیر می شوند. چرخدنده بزرگتر به روتور متصل بوده و به عنوان محرک عمل می کند و چرخدنده کوچکتر هرزگرد بوده و به عنوان متحرک همراه با چرخدنده بزرگتر به چرخش در می آید.
زمانی که الکتروموتور انرژی الکتریکی دریافت می کند آن را توسط شفت (روتور) به انرژی مکانیکی یا چرخشی در می آورد. با چرخش روتور، چرخدنده محرک به چرخش در می آید و در این هنگام سیال از قسمت ورودی مکیده شده و وارد فضای بین دو چرخدنده می شود. از آنجایی که چرخدنده کوچکتر با بزرگتر درگیر است، چرخش هم زمان چرخدنده ها سیال محبوس شده در فضای بین دو چرخدنده را به گردش در آورده و با ادامه چرخش در انتها، سیال فشرده شده از قسمت خروجی به مقصد هدایت می شود.
کاربردهای پمپ دنده داخلی
پمپ ماه و ستاره کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف دارد و بیشتر به عنوان پمپ مورد استفاده جهت سیالات با ویسکوزیته بالا معرفی می شود. در زیر برخی از کاربردهای پمپ دنده داخلی ذکر شده است. جهت اطلاع از اینکه در صنایع تولیدی شما چه نوع پمپ دنده ای کاربرد دارد می توانید از مشاوره رایگان کارشناسان خبره کالاصنعتی بهره ببرید.
- جهت انتقال و پمپاژ سیالات دارای ذرات جامد با ویسکوزیته بالا مثل قیر، آسفالت
- در صنایع غذایی جهت انتقال مواد غذایی غلیظ مانند انواع محصولات لبنی مثل خامه، ماست، کره و مواد غذایی دیگر مثل عسل، شکلات، انواع روغن ها مثل روغن های گیاهی، روغن کنجد، روغن بادام زمینی و انواع سس ها
- در صنایع رنگ سازی جهت انتقال و پمپاژ انواع رنگ ها شامل رنگ های روغنی، رنگ های آلکیدی، رنگ های اپوکسی، رنگ های وارنیش و لاتکس
- در صنایع شیمیایی مختلف جهت جابجایی مواد شیمیایی متنوعی مثل انواع روانکارها، حلال ها، الکل ها، صابون مایع، روغن های صنعتی، رزین ها، پلیمرها
- در صنایع دارویی و کاربردهای پزشکی به منظور پمپاژ مواد دارویی مختلف در صورت استفاده از پمپ دنده ای با جنس های خاص و همچنین جهت جابجایی مواد دارویی حساس با دوز مشخص
مزایای پمپ دنده داخلی
هر پمپی با توجه به ساختاری که دارد، دارای مزایایی است. در زیر مزایای پمپ دنده داخلی نام برده شده است:
- از نوع خودمکش است.
- قابلیت جابجایی سیالات با محدوده وسیعی از ویسکوزیته
- عملکرد آرام و بی صدا
- جریان یکنواخت و غیر پالسی
- توانایی کارکرد خشک در مدت کوتاه
- تعمیر و نگهداری آسان
- قابلیت چرخش در هر دو جهت به منظور پرکردن یا تخلیه مخزن
- دارای NPSH پایین (احتمال اتفاق پدیده کاویتاسیون بسیار اندک)
معایب پمپ دنده داخلی
هر پمپی علاوه بر مزایا و قابلیت هایی که دارد، بخاطر ویژگی های ساختاری آن معایبی نیز دارد. البته واژه معایب شاید درست نباشد و این مزایا و معایب پمپ در واقع ویژگی های آنها هستند که هر پمپ را با دیگری متمایز می کند.
- داشتن قیمت بالاتر
- محدوده سایز اندک
- مناسب برای فشارهای کم تا متوسط
جمع بندی
پمپ های دنده ای و بطور خاص پمپ دنده داخلی که در این مقاله به معرفی آن پرداخته شد عموما برای پمپاژ سیالات با ویسکوزیته بالا مورد استفاده قرار می گیرند. در این مقاله کالاصنعتی عملکرد پمپ دنده ای داخلی و نحوه درگیرشدن چرخدنده های آن توضیح داده شد و در ادامه مشخص شد که پمپ های دنده ای داخلی کاربردهای متنوعی در صنایع مختلف دارند و به همین دلیل استفاده از آن می تواند برای صنایع مختلفی جهت جابجایی سیالات با گرانروی بالا راه گشا باشد.
پمپ های دنده ای نیز همانند سایر انواع پمپ ها، مشخصات گوناگونی دارند که جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره آنها و خرید پمپ دنده ای می توانید با کارشناسان بخش پمپ کالاصنعتی تماس حاصل فرمائید.