حدود 70 درصد سطح کره زمین از آب پوشیده شده است و از این مقدار بیش از 90 درصد از آب شور تشکیل شده است. آب شور تشکیل شده از سدیم کلراید است و در موارد غلیظ تر از املاح و ذرات جامد ریزی تشکیل شده است. این نوع آب شور زمانی که در تماس با بعضی فلزات یا مواد مختلف قرار می گیرد، باعث خوردگی و خرابی آن می شود. در خیلی از مواقع قبل از انتقال و پمپاژ آب های شور امکان تصفیه آب و حذف شوری آن نیست و باید به همان صورت آب شور را جابجا کرد؛ همچنین در برخی کاربردها لازم است آب بصورت شور با کمک پمپ آب، پمپاژ شود. در این صورت برای جابجایی آب های شور بایستی از پمپ آب شور استفاده شود. این نوع پمپ ها از بدنه و پروانه با آلیاژهای خاصی ساخته شده اند. در ادامه این مقاله کالاصنعتی به انواع پمپ مورد استفاده برای انتقال آب های شور پرداخته خواهد شد.
کاربرد پمپ آب شور
تصفیه، نمک زدایی، انتقال آب شور و پمپاژ آب های دارای املاح از دریا به تصفیه خانه ها مسئله ای چالشی است. علاوه بر موارد ذکرشده، پمپاژ آب شور در بسیاری از کارخانه ها و صنایع مانند صنعت فولاد (جهت فرآیند خنک کاری و مدیریت حرارتی)، صنایع دریایی، استخرهای پرورش ماهی و استخرهای پرورش میگو نیز مورد توجه است.
به دلیل اینکه آب شور اقیانوس و دریاها حاوی سدیم کلراید، نمک و ذرات جامد معلق است، هر نوع پمپی نمی تواند مورد استفاده قرار بگیرد. مسئله خوردگی توسط نمک محلول (سدیم) که بیشتر مورد توجه است در گروه مواد اسیدی قرار می گیرد، گرچه این نوع خوردگی در دسته خوردگی با اسید ضعیف محسوب می شود اما به هر حال در طول زمان خساراتی را بوجود می آورد. مشاوران ما در کالا صنعتی می توانند مشتریان محترم را بر اساس اطلاعاتی نظیر ارتفاع (هد)، آبدهی، درصد شوری و میزان املاح در انتخاب پمپ مناسب راهنمایی کنند.
جنس مناسب برای پمپ آب شور
ابتدا در جدول زیر کلیه موادی که معمولا برای ساخت پروانه و بدنه پمپ استفاده میشود گزارش شده و مناسب یا مناسب نبودن (سازگاری) برای پمپاژ آب شور بیان شده است. اگر جنس ناسازگار با آب شور برای پمپ انتخاب شود، خسارات زیادی (مستقیم و غیرمستقیم) ایجاد میشود. هزینهها و خسارات مستقیم شامل هزینه تعمیرات و نگهداری، هزینه تعویض قطعات جانبی، هزینه پوشش دهی پمپ و هزینه فرآیند رنگ آمیزی میشود. همچنین خسارات غیرمستقیم شامل کاهش راندمان پمپ، از دست رفتن شکل ظاهری و از کار افتادن خط تولید یا خدمات است.
در هنگام پمپاژ و انتقال آب شور، عوامل موثری در میزان خوردگی پمپ موثر است که میتوان به نوع پوشش، نوع آلیاژ، شرایط محیطی، نوع پمپ و زمان اشاره کرد. بنابراین با کنترل و انتخاب مناسب پمپ می توان سرعت و میزان خوردگی را بسیار کاهش داد.
سازگاری با آب شور |
جنس بدنه یا پروانه پمپ |
سازگاری با آب شور |
جنس بدنه یا پروانه پمپ |
عالی |
گرافیت کربن |
عالی |
برنز |
عالی |
پلی پروپلین |
خوب |
استیل 304 |
|
نایلون |
عالی |
استیل 316 |
عالی |
نوریل |
خوب |
آلومینیوم |
عالی |
PVC |
ضعیف |
برنج |
عالی |
PVDF |
ضعیف |
چدن |
عالی |
وایتون |
خوب |
مس |
عالی |
سیلیکون |
عالی |
تیتانیوم |
|
|
ضعیف |
کربن استیل |
انواع خوردگی در پمپها و معرفی انواع آلیاژهای مناسب برای پمپهای آب شور
فارغ از نوع پمپ مورد استفاده (پمپ کفکش، پمپ گریز از مرکز، پمپ لجنکش، پمپ عمودی طبقاتی، پمپ افقی طبقاتی، پمپ دندهای، پمپ حلزونی) و نوع جنس بدنه یا جنس پروانه که در جدول قبل ذکر شد. پمپها می توانند در معرض چند نوع خوردگی قرار بگیرند که شامل خوردگی گالوانیک (Galvanic corrosion)، خوردگی ناشی از عوامل مکانیکی، خوردگی ناشی از جریان سیال (Liquid flow corrosion) و خوردگی بین دانهای است.
برای مقابله با خوردگیهای ذکر شده، در صنعت آلیاژهای متفاوتی استفاده میشوند که شامل آلیاژ آهنی (چدنهای نشکن (Ductile)، چدنهای مقاوم به سایش، فولادهای استیل ضد زنگ (نیکل-کروم 304 و 316)، دابلکس، سوپر دابلکس، فولادهای های کروم مقاوم نسبت به سایش و کربن استیل) و آلیاژ خانواده مس-نیکل (آلومینوم-برنز، نیکل-برنز و آلیاژهای پایه نیکل) استفاده میشود.
مروری بر پمپهای مورد استفاده برای آب شور از دیدگاه جنس
معمولا با در نظر گرفتن کیفیت، موجود بودن و مسائل اقتصادی بهتر است از استیل 304 یا 316 استفاده میشود. اگر میزان شوری آب بیشتر باشد برای بهبود عمر مفید پمپ بهتر است از استیل 304L یا 316L استفاده شود.
جنس استیل 304 یکی از پرکاربرد ترین استیل های ضد زنگ است. استیل 304 که با نام استیل 18-8 معروف است از ترکیب 18 درصد کروم و 8 درصد نیکل ساخته می شود. نرده استیل، کاور استیل، پله استیل و حفاظ استیل گوشهای از کاربردهای استیل 304 است.
اگر رطوبت محیط زیاد باشد یا استیل در معرض آب با شوری زیاد باشد باید استیل 304L استفاده شود که این نوع استیل نمونه کم کربن استیل 304 است. اگر استیل حاوی 2 تا 8 درصد مولیبدن باشد به آن استیل 316 یا فولاد ضد زنگ آستنیتی کروم-نیکل گفته میشود.
لازم به توضیح است وجود مولیبدن موجب بهبود مقاومت در برابر خوردگی شده و در واقع در پمپ در برابر محلولهای دارای یون کلرید مقاوم میشود. استیل 316 در برابر محیط های اسیدی مقاومت خوبی از خود نشان می دهد. استیل 316 کم کربن را استیل 316L می نامند. مناسب ترین جنس برای آب شور 316L است. بنابراین می توان گفت استیل 304 یک انتخاب مناسب از دیدگاه عملی و اقتصادی است، ولی مقاومت استیل 316 بهتر است.
انواع پمپ آب شور
- پمپ دنده ای آب شور
- پمپ سانتریفیوژ آب شور
- پمپ حلزونی آب شور
- پمپ عمودی طبقاتی آب شور
- پمپ افقی طبقاتی آب شور
- پمپ کفکش آب شور
- پمپ شناور آب شور
انواع پمپهای آب شور موجود در مجموعه کالا صنعتی
در اینجا تنها به دامنه محدودی از پمپ ها اشاره می شود. بهتر است برای انتخاب دقیق با کارشناسان بخش فروش پمپ کالا صنعتی مشورت کنید.
پمپهای دندهای
پمپ دندهای برای سیالات بسیار غلیظ حاوی نمک مورد استفاده قرار می گیرد. در برندهای ایرانی پمپ دنده ای SHF نقش جهان و ایران تولید می تواند کاربردی باشد (استیل 316). برای این نوع پمپها براساس هد و دبی سیال، الکتروموتور و گیربکس صنعتی مناسب انتخاب میشود. اگر هد و دبی بیشتر از محدوده کاری این نوع پمپها باشد میتوان از پمپ دنده ای تیپ FTSS شرکت روتوفلوید استفاده کرد (استیل 316).
پمپهای حلزونی
پمپ حلزونی و افقی طبقاتی استیل آبروان و شرکت پمپیران که براساس هد و دبی به الکتروموتور مخصوص کوپل میشوند، در مجموعه کالاصنعتی قابل تامین است. پروانه و بدنه این پمپها در حالت استاندارد چدن هستند که براساس نیاز مشتری میتوانند به استیل 304 و 316 تغییر کنند. این نوع پمپ ها در حالت استیل در انتقال آب دریا برای استخرهای پرورش ماهی و میگو مورد استفاده قرار میگیرد.
الکتروپمپهای گریز از مرکز
الکتروپمپهای تمام استیل یا کله استیل در پمپاژ آب شور به طور گسترده مورد استفاده قرار میگیرد. پمپ کله استیل سری AMS لئو و پمپ ABK لئو که به ترتیب پروانه بسته و نیمه باز هستند معمولا برای انتقال آب شور یا اسیدهای بسیار ضعیف استفاده می شوند.
نوع دیگر پمپهای لئو در حالت کله استیل پمپ جتی لئو (Ajm75s) و جتی قابل حمل (LKJ-1101S) هستند. اگر نیاز به هد و دبی زیاد است الکتروپمپهای سانتریفیوژ زمینی فلنچدار استیل سری XZS توصیه میشود. کلیه پمپها از استیل 304 ساخته شدهاند. در مجموع توصیه می شود از نوع پروانه نیمه باز ABK استفاده شود. برای هد و دبی های پایین و با هزینه کمتر می توان از پمپ های بشقابی سری DSS دیزل ساز استفاده کرد. در برند پمپ ابارا ژاپنی و پمپ آبارا ایرانی نیز میتوان از الکتروپمپ های گریز از مرکز سری CD، CDX و DWO که استیل 304 هستند استفاده کرد.
الکتروپمپهای عمودی و افقی طبقاتی
پمپ های عمودی و افقی طبقاتی بسیار گسترده اند. در اینجا تنها به طور خلاصه به برخی از این پمپ ها اشاره میشود. ابتدا پمپ های عمودی و افقی لئو بررسی میشود. الکتروپمپ های عمودی لئو در سه مدل LVR و LVS و LVB طراحی و تولید شده اند. تفاوت اصلی این سه مدل جنس آنها است. تمام قطعات LVR به جز هد و پایه از استیل 304 است. هد و پایه چدن ضد زنگ است. مدل LVS تمام قطعات از استیل 304 است. در مدل LVB تمام قطعات از استیل 316 است که برای آب شور مناسب تر است.
همچنین برای ساخت الکتروپمپهای افقی طبقاتی سانتریفیوژ سری ECH و EDH لئو به ترتیب از استیل 304 و316 شده است. در برند پنتاکس نیز میتوان به پمپ های افقی ULTRA وULTRA SA اشاره کرد. این پمپها از استیل 304 ساخته شدهاند. پمپهای پنتاکس عمودی طبقاتی با مدل ULTRA SV وULTRA SLX با جنس استیل 304 معرفی شدهاند. اگر برند ابارا ژاپن مد نظر باشد میتوان از پمپهای افقی طبقاتی (Matrix) و عمودی طبقاتی (EVM) استفاده کرد.
الکتروپمپهای کفکش، لجن کش و شناور
الکتروپمپهای کفکش، لجنکش و پمپ شناور نیز بسیار گستردهاند. بنابراین در اینجا تنها به طور خلاصه به برخی از این پمپ ها اشاره میشود. اگر از یک چاه نیاز به انتقال آب شور است میتوان از کفکش، لجنکش و شناور استیل استفاده کرد. در ابتدا پمپ کفکش و لجنکش لئو بررسی میشود. تیپ LKS و XKS در پمپ لئو به عنوان کفکش با استیل 304 ساخته میشوند. همچنین الکتروپمپ های شناور XR و XRS از استیل 304 ساخته میشوند. این نوع شناور با توجه به بدنه باریک بسیار کاربردی هستند. لجن کش های XSP-s نیز از استیل 304 ساخته شده و میتوانند سیالات شور حاوی ذرات جامد را جابجا کنند.
سری DX الکتروپمپ لجنکش پنتاکس از استیل 430 ساخته میشوند. محصولات کفکش، لجنکش و شناور استیل ابارا نیز بسیار مورد استفاده قرار میگیرند. الکتروپمپهای شناور طبقاتی برای چاه های نیمه عمیق (WINNER)، الکتروپمپهای استیل کفکش IDROGO و لجنکشهای DW و DW VOX در این دسته قرار میگیرند. در اینجا تنها به دامنه محدودی از پمپ ها اشاره شد. بهتر است برای انتخاب دقیق با کارشناسان بخش پمپ کالا صنعتی مشورت کنید.
جمع بندی
به منظور انتقال و جابجایی آب های شور موجود در دنیا لازم است تا از پمپ هایی که مناسب این نوع سیال است استفاده شود. آب شور به دلیل داشتن املاح و ذرات ریز شامل سدیم کلراید وقتی با فلزات و موادی خاص در تماس باشد منجر به خوردگی و خرابی آن می شود. در پمپ آب شور از بدنه و پروانه ای با آلیاژهای خاص مثل آلیاژهای فولاد، کروم، نیکل و سایر موارد که در متن مقاله ذکر شدند، بکار گرفته می شود. در این مقاله کالاصنعتی به انواع پمپ مورد استفاده جهت پمپاژ آب شور پرداخته شد. شما مخاطبان عزیز نیازمند به پمپ آب شور متناسب با کارکرد خود می توانید با تماس به متخصصان بخش پمپ کالاصنعتی، نوع پمپ مناسب آب شور را انتخاب کنید. فروشگاه اینترنتی کالاصنعتی انواع پمپ های آب شور را در سطوح کاربری و مشخصات فنی مختلف خدمت مشتریان عزیز ارائه می کند.
تفاوت اصلی این سه مدل جنس آنها است. تمام قطعات LVR به جز هد و پایه از استیل 304 است. هد و پایه چدن ضد زنگ است. مدل LVS تمام قطعات از استیل 304 است. در مدل LVB تمام قطعات از استیل 316 است که برای آب شور مناسب تر است.
مسئله چالشی در تصفیه و نمک زدایی، انتقال آب شور و دارای املاح از دریا به تصفیه خانهها است. لازم به توضیح است علاوه بر کاربرد بیان شده، پمپاژ آب شور در بسیاری از کارخانهها و صنایع مانند صنعت فولاد (جهت فرآیند خنک کاری و مدیریت حرارتی)، صنایع دریایی، استخرهای پرورش ماهی و استخرهای پرورش میگو مورد توجه است.
همه پمپ های موجود در بازار به دلیل اینکه آب شور اقیانوس و دریاها حاوی کلراید، نمک و TDS است نمیتوانند مورد استفاده قرار بگیرند (کل مواد جامد محلول در سیال پایه=total dissolved solids).
مسئله خوردگی توسط نمک محلول (سدیم) که بیشتر مورد توجه است در گروه مواد اسیدی قرار می گیرد، گرچه این نوع خوردگی در دسته خوردگی با اسید ضعیف محسوب میشود اما به هر حال در طول زمان خساراتی را بوجود میآورد.
مشاوران ما در کالا صنعتی می توانند مشتریان محترم را براساس اطلاعاتی نظیر ارتفاع (هد)، آبدهی، درصد شوری و میزان املاح در انتخاب پمپ مناسب راهنمایی کنند.